Ostre zapalenie ucha wewnętrznego – objawy, przyczyny i sposoby leczenia

Ostre zapalenie ucha wewnętrznego, znane także jako zapalenie błędnika lub labyrinthitis, to poważna choroba otologiczna, która wymaga pilnej diagnostyki i odpowiedniego leczenia, ponieważ może prowadzić do znacznych powikłań, w tym do trwałego upośledzenia słuchu i równowagi. Choroba ta obejmuje stan zapalny struktur ucha wewnętrznego – błędnika kostnego i błoniastego, w których znajdują się receptory odpowiedzialne za słuch i równowagę. Przyczyny ostrego zapalenia ucha wewnętrznego zazwyczaj związane są z powikłaniami po zapaleniu ucha środkowego lub opon mózgowo-rdzeniowych, ale czynnikiem mogą być również infekcje wirusowe, urazy głowy, powikłania po zabiegach chirurgicznych, a w rzadkich przypadkach reakcje autoimmunologiczne. Do czynników ryzyka zalicza się obniżoną odporność, nawracające infekcje dróg oddechowych oraz nieleczone przewlekłe zapalenie ucha środkowego. Objawy ostrego zapalenia ucha wewnętrznego są bardzo charakterystyczne – nagłe zawroty głowy, oczopląs, silne nudności i wymioty, problemy z utrzymaniem równowagi, pogorszenie lub całkowita utrata słuchu w chorym uchu, szumy uszne oraz uczucie zatkania. Pacjent często nie jest w stanie chodzić ani utrzymać pionowej postawy, a objawy neurologiczne mogą sugerować również udar mózgu, dlatego diagnostyka różnicowa jest kluczowa. Badania obejmują otoskopię, audiometrię, testy błędnikowe, rezonans magnetyczny i badania krwi. Leczenie polega na podawaniu antybiotyków w przypadku bakteryjnej etiologii, leków przeciwwirusowych przy podejrzeniu infekcji wirusowej oraz kortykosteroidów zmniejszających stan zapalny. Stosuje się również preparaty przeciwwymiotne, uspokajające i wspomagające pracę błędnika. W przypadku powikłań, takich jak ropień wewnątrzczaszkowy, konieczna bywa interwencja chirurgiczna. Rehabilitacja polega na ćwiczeniach równoważnych i stopniowej adaptacji układu przedsionkowego, co poprawia jakość życia po chorobie. Profilaktyka obejmuje leczenie zapalenia ucha środkowego i dróg oddechowych, szczepienia ochronne i unikanie zaniedbań w zakresie higieny uszu. Rokowanie zależy od szybkości wdrożenia terapii – im szybciej rozpoznana choroba, tym większe szanse na pełne odzyskanie słuchu i równowagi.