Aconitum, znany w Polsce jako tojad, to roślina o bardzo silnym działaniu toksycznym, która jednocześnie od wieków budzi zainteresowanie ze względu na swoje właściwości lecznicze stosowane w medycynie naturalnej i homeopatii. Tojad zawiera alkaloidy, w tym akonitynę, które działają silnie na układ nerwowy i sercowo-naczyniowy. W tradycyjnych zastosowaniach był używany w niewielkich, ściśle kontrolowanych dawkach do łagodzenia bólu, redukcji gorączki, leczenia stanów zapalnych oraz jako środek uspokajający. W praktyce medycyny naturalnej przypisuje mu się działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i wspomagające układ odpornościowy. Najczęściej stosowany jest w postaci rozcieńczonych preparatów homeopatycznych, które według zwolenników mają wspierać leczenie przeziębień, infekcji grypowych, schorzeń reumatycznych czy nerwobóli. Ważne jest jednak podkreślenie, że samodzielne stosowanie tojadu w postaci surowej jest skrajnie niebezpieczne i może prowadzić do zatrucia z objawami porażenia nerwów, drętwienia kończyn, zaburzeń pracy serca, a nawet śmierci. Dlatego każda terapia powinna być prowadzona wyłącznie pod nadzorem specjalisty. Objawy zatrucia obejmują pieczenie w ustach, nudności, wymioty, biegunkę, zawroty głowy i kołatanie serca. Diagnostyka zatruć opiera się na wywiadzie i badaniach laboratoryjnych, natomiast leczenie ma charakter objawowy z zastosowaniem płynoterapii, leków wspomagających pracę serca i układu oddechowego oraz intensywnego monitoringu pacjenta. W praktyce homeopatycznej akonit jest stosowany w skrajnie małych dawkach i zwolennicy tej formy terapii podkreślają, że jest bezpieczny, choć brakuje jednoznacznych dowodów medycznych potwierdzających jego skuteczność. Rokowania w przypadku bezpiecznego stosowania kontrolowanych preparatów są dobre, jednak ryzyko nieprawidłowego użycia jest wysokie. Styl życia wspierający profilaktykę zatruć to przede wszystkim edukacja zdrowotna, świadomość, że naturalne nie zawsze oznacza bezpieczne, oraz wybieranie sprawdzonych i przebadanych preparatów roślinnych. Profilaktyka polega także na unikaniu samodzielnych eksperymentów z roślinami trującymi i konsultacjach z lekarzem lub fitoterapeutą przed rozpoczęciem terapii.
