Artroza, znana również jako choroba zwyrodnieniowa stawów, to przewlekłe schorzenie dotyczące układu ruchu, charakteryzujące się stopniowym niszczeniem chrząstki stawowej oraz zmianami w obrębie kości i torebki stawowej. Jest najczęstszą chorobą reumatyczną i w znacznym stopniu ogranicza sprawność oraz jakość życia osób dotkniętych. Choroba rozwija się powoli przez lata, a jej pierwsze objawy często są bagatelizowane. Typowe symptomy to ból stawów nasilający się przy wysiłku, sztywność poranna utrzymująca się przez kilkanaście minut, ograniczenie zakresu ruchu i charakterystyczne trzaski w stawach. W zaawansowanej postaci pojawia się zniekształcenie stawów, przewlekły stan zapalny, a także zaniki mięśniowe związane z unieruchomieniem. Najczęściej dotyczy stawów kolanowych, biodrowych, kręgosłupa i rąk. Przyczynami artrozy są starzenie się organizmu, nadwaga, urazy mechaniczne, przeciążenia sportowe, zaburzenia anatomiczne oraz predyspozycje genetyczne. Diagnostyka choroby opiera się na wywiadzie klinicznym, badaniu fizykalnym i badaniach obrazowych typu RTG, rezonans magnetyczny lub USG stawów. Wyniki mogą ujawniać zwężenie szpary stawowej, wyrośla kostne zwane osteofitami i zmiany w obrębie chrząstki. Leczenie, w zależności od stopnia zaawansowania, obejmuje terapię farmakologiczną z wykorzystaniem leków przeciwbólowych i niesteroidowych leków przeciwzapalnych, suplementację glukozaminy i chondroityny, a także rehabilitację, ćwiczenia fizyczne i fizykoterapię. W przypadkach ciężkich stosuje się zabiegi operacyjne, takie jak artroskopia czy endoprotezoplastyka. Rokowanie w artrozie jest zróżnicowane – choroba ma charakter postępujący, ale dzięki odpowiedniej terapii można znacznie spowolnić proces jej rozwoju i utrzymać sprawność. Profilaktyka obejmuje dbanie o prawidłową masę ciała, unikanie przeciążeń, regularną aktywność fizyczną dostosowaną do możliwości, stosowanie zdrowej diety wspierającej stawy. Styl życia wspierający leczenie powinien skupić się na ćwiczeniach wzmacniających mięśnie, technikach odciążania stawów, unikaniu pracy w niewygodnych pozycjach i stosowaniu wygodnego obuwia. Artroza wymaga wielokierunkowego podejścia, łączącego farmakoterapię, rehabilitację i zmianę stylu życia, które razem pozwalają zachować aktywność i zmniejszyć dolegliwości bólowe.
