Alergia na mleko modyfikowane jest specyficzną odmianą alergii pokarmowej, która występuje u niemowląt i dzieci karmionych mieszankami sztucznymi na bazie mleka krowiego. Wiele tych preparatów zawiera białka, takie jak kazeina czy beta-laktoglobulina, które mogą wywołać reakcję alergiczną u dziecka. Problem ten dotyka od 2% do 3% niemowląt, a objawy pojawiają się zwykle już w pierwszych miesiącach życia. Charakterystyczne symptomy obejmują przede wszystkim reakcje żołądkowo-jelitowe, takie jak kolki, wzdęcia, biegunki, ulewanie, wymioty oraz obecność krwi w stolcu. Skórne objawy alergii to pokrzywka, zaczerwienienia, świąd, sucha skóra i nawracające zmiany przypominające atopowe zapalenie skóry. W układzie oddechowym widoczne mogą być przewlekły katar, kaszel i świszczący oddech, a w cięższych przypadkach może rozwinąć się groźna reakcja anafilaktyczna. Istotnymi czynnikami ryzyka są rodzinne występowanie alergii, wczesne odstawienie dziecka od piersi czy niedojrzałość przewodu pokarmowego. Diagnostyka obejmuje dokładny wywiad, testy z oznaczeniem swoistych przeciwciał IgE, a także próby eliminacyjne i prowokacyjne w warunkach klinicznych. W procesie diagnostycznym ważne jest odróżnienie alergii na mleko od nietolerancji laktozy, która ma inny mechanizm powstawania, gdyż wiąże się z niedoborem enzymu laktazy, a nie reakcją układu odpornościowego. Podstawą leczenia jest eliminacja standardowego mleka modyfikowanego i zastąpienie go preparatami hipoalergicznymi, czyli mieszankami hydrolizowanymi lub całkowicie elementarnymi, zawierającymi wolne aminokwasy. U niemowląt karmionych piersią konieczna może być dieta eliminacyjna u matki. Farmakoterapia jest stosowana w przypadkach nasilonych objawów i obejmuje leki przeciwhistaminowe oraz czasami krótki kurs kortykosteroidów. Rokowania przy właściwie prowadzonym leczeniu są zwykle korzystne, a wiele dzieci wyrasta z alergii około 3.–4. roku życia. Powikłania związane z nieleczoną alergią to przewlekłe zapalenia przewodu pokarmowego, niedożywienie, opóźnienia w rozwoju somatycznym i częste infekcje. Styl życia wspierający terapię polega na świadomym doborze mieszanek żywieniowych, ścisłej współpracy z alergologiem i dietetykiem oraz edukacji rodziców w zakresie wczesnego wykrywania objawów. Profilaktyka obejmuje w miarę możliwości długie karmienie piersią oraz ostrożne wprowadzanie nowych produktów do diety niemowlęcia.
