Flora bakteryjna miejsc intymnych – jej rola w zapobieganiu infekcjom

Flora bakteryjna miejsc intymnych to zespół mikroorganizmów zasiedlających pochwę i srom, z których największe znaczenie mają bakterie z rodzaju Lactobacillus odpowiadające za utrzymanie kwaśnego pH środowiska, chroniącego przed namnażaniem się drobnoustrojów chorobotwórczych. Historia badań nad mikrobiotą intymną sięga XIX wieku, kiedy odkryto protekcyjną rolę pałeczek kwasu mlekowego. Ich obecność jest niezbędna do zachowania równowagi biologicznej, a zaburzenia tego ekosystemu prowadzą do infekcji bakteryjnych i grzybiczych. Przyczyny zaburzenia flory intymnej obejmują antybiotykoterapię, stosowanie agresywnych środków higienicznych, zmiany hormonalne związane z okresem dojrzewania, ciążą i menopauzą, a także choroby przewlekłe, cukrzycę i obniżoną odporność. Objawy świadczące o zaburzeniu równowagi mikrobiologicznej to upławy, nieprzyjemny zapach, swędzenie, pieczenie oraz ból podczas stosunku. Diagnostyka opiera się na badaniu ginekologicznym, wymazach mikrobiologicznych i ocenie pH wydzieliny pochwowej. W rozpoznaniu różnicowym trzeba uwzględnić bakteryjne zapalenie pochwy, kandydozę i infekcje przenoszone drogą płciową. Leczenie uzależnione jest od rodzaju zaburzeń – infekcje bakteryjne wymagają antybiotyków miejscowych lub ogólnych, grzybicze przeciwgrzybiczych preparatów dopochwowych, a w celu odbudowy flory stosuje się probiotyki ginekologiczne zawierające szczepy Lactobacillus. Terapie niefarmakologiczne obejmują odpowiednią higienę, unikanie irygacji i bielizny syntetycznej, wspieranie odporności i właściwą dietę bogatą w błonnik oraz produkty fermentowane. Rokowanie w przypadku zaburzeń flory intymnej jest dobre, jeśli leczenie zostanie szybko wdrożone, ale problem ma tendencję do nawrotów, dlatego ważna jest profilaktyka pierwotna. Coraz więcej badań klinicznych wskazuje na rolę mikrobioty pochwy w zapobieganiu nie tylko infekcjom, ale także powikłaniom ciąży, takim jak poród przedwczesny czy niska masa urodzeniowa noworodka. Praktyczne wskazówki dla pacjentek to ograniczanie liczby partnerów seksualnych, stosowanie prezerwatyw, wykonywanie regularnych badań kontrolnych i dbanie o zrównoważony styl życia, który wspiera mikrobiom intymny.