Agranulocytoza to poważne i potencjalnie zagrażające życiu schorzenie hematologiczne, które polega na niemal całkowitym braku granulocytów, czyli jednej z podstawowych grup białych krwinek odpowiedzialnych za obronę organizmu przed infekcjami. W wyniku tego drastycznego spadku odporność chorego staje się skrajnie osłabiona, a nawet drobne zakażenie może prowadzić do ciężkich powikłań. Choroba występuje stosunkowo rzadko, ale jej przebieg jest bardzo gwałtowny i wymaga szybkiej interwencji medycznej. Przyczyny agranulocytozy mogą być różnorodne – najczęściej są to działania niepożądane leków, zwłaszcza niektórych antybiotyków, leków przeciwgrzybiczych, cytostatyków czy preparatów stosowanych w chorobach tarczycy. Do przyczyn mogą należeć również choroby autoimmunologiczne, nowotwory szpiku, infekcje wirusowe oraz predyspozycje genetyczne. Objawy rozwijają się nagle i obejmują gorączkę, bóle gardła, osłabienie, owrzodzenia jamy ustnej, dreszcze oraz ciężkie stany zapalne w układzie oddechowym lub moczowym. Diagnostyka opiera się na badaniu morfologii krwi z rozmazem oraz badaniach dodatkowych określających stan szpiku kostnego. Leczenie polega na natychmiastowym odstawieniu leku wywołującego reakcję, podawaniu antybiotyków i leków przeciwgrzybiczych, stosowaniu czynników wzrostu stymulujących produkcję leukocytów, a w ciężkich przypadkach na przetaczaniu koncentratu granulocytarnego. W wybranych sytuacjach stosuje się również immunosupresję lub przeszczepienie szpiku kostnego. Rokowania pacjentów zależą od szybkości diagnozy i wdrożenia terapii, przy wczesnej interwencji są dobre, natomiast zwlekanie prowadzi do sepsy i zgonu. Powikłania obejmują nawracające zakażenia, uszkodzenia narządów wewnętrznych i konieczność długotrwałej hospitalizacji. Profilaktyka polega na kontroli hematologicznej w trakcie terapii lekami mogącymi wywołać agranulocytozę, regularnych badaniach krwi oraz unikaniu kontaktów z osobami chorymi podczas obniżonej odporności. Styl życia wspierający terapię obejmuje dbanie o higienę, odpowiednią dietę wspomagającą odporność, unikanie dużych skupisk ludzi oraz wzmacnianie organizmu poprzez zdrowy sen i umiarkowaną aktywność fizyczną.
