Jednym z najważniejszych zagadnień w okresie pandemii koronawirusa było zrozumienie, jakie objawy mogą wskazywać na zakażenie i jak organizm reaguje na nowego patogena. COVID-19 w swoim przebiegu charakteryzuje się bardzo zmiennym obrazem klinicznym, od postaci bezobjawowej po ciężkie zapalenie płuc i zespół niewydolności oddechowej. Najczęściej zgłaszane objawy to gorączka, kaszel, duszności, utrata węchu i smaku, ból gardła, zmęczenie oraz bóle mięśni i stawów. Często obserwowano także biegunkę, nudności i bóle brzucha, co świadczy o tym, że koronawirus może wpływać nie tylko na drogi oddechowe, ale również na układ pokarmowy. W ciężkich przypadkach dochodziło do zajęcia płuc z rozwojem zapalenia, obniżeniem saturacji i koniecznością tlenoterapii. Mechanizm choroby polega na tym, że wirus po wniknięciu do organizmu wiąże się z receptorami ACE2 obecnymi na powierzchni komórek, co prowadzi do ich uszkodzenia, zaburzeń reakcji immunologicznej i rozwoju stanu zapalnego. Organizm odpowiada aktywacją układu odpornościowego, ale u części chorych reakcja ta jest nadmierna, co skutkuje tzw. burzą cytokinową i może prowadzić do uszkodzenia wielu narządów. Powikłania obejmują zapalenie płuc, zakrzepicę, udary, uszkodzenia mięśnia sercowego, nerek czy długotrwały zespół pocovidowy z przewlekłym zmęczeniem, zaburzeniami pamięci i koncentracji. Diagnostyka obejmuje badania molekularne, testy antygenowe, badania krwi z oceną markerów zapalnych oraz obrazowanie płuc. Rozpoznanie różnicowe uwzględnia inne infekcje dróg oddechowych, grypę czy zakażenia bakteryjne. Leczenie w łagodnych przypadkach polega na odpoczynku i leczeniu objawowym, w poważniejszych stosuje się podawanie tlenu, glikokortykosteroidy, leki przeciwzakrzepowe oraz nowoczesne terapie przeciwwirusowe. Profilaktyka obejmuje szczepienia, stosowanie środków ochrony osobistej oraz przestrzeganie zasad dystansu społecznego. Pacjenci często pytają, jak odróżnić COVID-19 od przeziębienia – decydująca jest utrata węchu i smaku, szybkie pogarszanie stanu oddechowego oraz pozytywny wynik testów diagnostycznych. Rokowanie zależy od wieku, chorób współistniejących oraz dostępności do leczenia, a wczesne rozpoznanie pozwala ograniczyć ryzyko powikłań. Nowoczesne badania nad COVID-19 obejmują terapie oparte na przeciwciałach monoklonalnych czy badania nad lekami modulującymi odpowiedź immunologiczną, co daje nadzieję na skuteczniejsze i bezpieczniejsze metody leczenia w przyszłości.
