Klamrowanie twardówki to specjalistyczna procedura okulistyczna stosowana w leczeniu odwarstwienia siatkówki, polegająca na przyszyciu do zewnętrznej powierzchni gałki ocznej specjalnych implantów lub taśm (klamer), które powodują zbliżenie odwarstwionej siatkówki z powrotem do naczyniówki. Metoda ta pojawiła się w połowie XX wieku i przez dekady była złotym standardem w leczeniu tego poważnego stanu, choć w ostatnich latach rozwijają się alternatywne techniki jak witrektomia. Do odwarstwienia siatkówki dochodzi, gdy dochodzi do powstania otworu lub przedarcia, przez które płyn dostaje się pod siatkówkę, prowadząc do jej oddzielenia od podłoża i ryzyka utraty wzroku. Przyczyny obejmują urazy mechaniczne, zmiany zwyrodnieniowe siatkówki, zaawansowaną krótkowzroczność, wcześniejsze operacje oczu, a także predyspozycje genetyczne. Objawy to przede wszystkim błyski świetlne, męty w polu widzenia, nagłe pojawienie się cienia lub zasłony w polu widzenia, a w zaawansowanych przypadkach utrata widzenia centralnego. Diagnostyka opiera się na badaniu okulistycznym z użyciem oftalmoskopii i badania USG gałki ocznej. Różnicowanie obejmuje inne choroby siatkówki oraz schorzenia ciała szklistego. Leczenie klamrowaniem twardówki polega na chirurgicznym umieszczeniu silikonowych elementów na powierzchni twardówki, co prowadzi do zmniejszenia naprężeń i zamknięcia otworów. Czasami stosuje się dodatkowo krioterapię lub laseroterapię w miejscu uszkodzenia siatkówki. Powikłania zabiegu mogą obejmować infekcje, przesunięcie implantu, podwójne widzenie, jaskrę wtórną czy zaćmę, dlatego konieczna jest ścisła kontrola pooperacyjna. Rehabilitacja po operacji wymaga ograniczenia wysiłku fizycznego, stosowania kropli przeciwzapalnych i antybiotykowych oraz regularnych kontroli okulistycznych. Rokowanie zależy od szybkości interwencji – im wcześniej zabieg wykonany, tym większa szansa na odzyskanie funkcji wzrokowych. Jakość życia pacjentów po skutecznym leczeniu poprawia się znacząco, chociaż w niektórych przypadkach może dojść do utraty pełnej ostrości widzenia. Profilaktyka pierwotna obejmuje regularne kontrole u okulisty, zwłaszcza u osób z krótkowzrocznością czy po urazach oka, a także unikanie czynników sprzyjających urazom. Pacjenci powinni natychmiast zgłaszać wszystkie niepokojące objawy widzenia, co zwiększa szanse na skuteczną interwencję. Obecnie badania kliniczne skupiają się na udoskonaleniu implantów, mniej inwazyjnych technikach chirurgicznych oraz lepszych metodach wspomagania gojenia się siatkówki, co daje nadzieję na jeszcze skuteczniejsze leczenie w przyszłości.
