Agresywne chłoniaki to grupa nowotworów złośliwych wywodzących się z układu chłonnego, które cechują się szybkim wzrostem i dynamicznym przebiegiem choroby. Najczęściej dotyczą dorosłych, choć mogą pojawiać się również u dzieci i młodzieży. W odróżnieniu od chłoniaków o powolnym przebiegu, postacie agresywne wymagają pilnego rozpoznania i szybkiego wdrożenia leczenia onkologicznego, ponieważ ich rozwój w krótkim czasie może doprowadzić do znacznego osłabienia organizmu, niewydolności narządowej i w konsekwencji do zgonu. Objawy agresywnych chłoniaków bywają różnorodne i zależą od lokalizacji oraz stopnia zaawansowania choroby. Do najbardziej charakterystycznych symptomów należy powiększenie węzłów chłonnych, które są twarde, niebolesne i postępująco rosną. Często towarzyszy im gorączka niewiadomego pochodzenia, nocne poty oraz niezamierzona, szybka utrata masy ciała, czyli tzw. objawy ogólne B. Choroba może manifestować się osłabieniem, uczuciem przewlekłego zmęczenia, spadkiem odporności i nawracającymi infekcjami. W przypadkach, gdy chłoniak nacieka inne narządy, dochodzi do specyficznych objawów, takich jak duszność, kaszel, bóle brzucha, niedokrwistość czy powiększenie śledziony i wątroby. Powikłania związane z nieleczonym chłoniakiem obejmują zarówno progresję nowotworu, jak i rozwój ciężkich infekcji oportunistycznych, zaburzeń metabolicznych i dysfunkcji wielu narządów. Do czynników ryzyka należą m.in. obniżona odporność, infekcje wirusowe, zwłaszcza wirusem Epstein-Barr czy wirusem HIV, a także uwarunkowania genetyczne i narażenie na substancje toksyczne. Diagnostyka agresywnych chłoniaków opiera się na dokładnym badaniu klinicznym, badaniach laboratoryjnych, obrazowych takich jak tomografia komputerowa czy PET-CT oraz obligatoryjnym badaniu histopatologicznym z biopsji węzła chłonnego. Leczenie zależy od typu histologicznego, stopnia zaawansowania i ogólnego stanu pacjenta. Najczęściej stosuje się chemioterapię wielolekową, rozważane jest także leczenie immunoterapią, radioterapią czy przeszczepienie szpiku. Rokowania w agresywnych chłoniakach są zmienne – przy wczesnym wykryciu i odpowiedniej terapii można uzyskać trwałe remisje, natomiast w przypadkach zaawansowanych rokowanie jest mniej korzystne. Ważnym elementem profilaktyki wtórnej jest szybkie zgłoszenie się do lekarza w przypadku zauważenia niepokojących objawów i systematyczna kontrola w trakcie leczenia. Wsparcie w postaci odpowiedniej diety, unikania używek, dbania o aktywność fizyczną dostosowaną do stanu zdrowia oraz higieny snu ma znaczenie w procesie terapii i rekonwalescencji, a również wpływa na ogólną odporność organizmu.
