Aldolaza to enzym biorący udział w jednym z kluczowych procesów metabolicznych organizmu – rozkładzie glukozy w cyklu glikolizy. Jej obecność i poziom w krwi mają znaczenie diagnostyczne, ponieważ związane są z funkcjonowaniem mięśni, wątroby oraz niektórych innych tkanek. Badanie stężenia aldolazy w surowicy wykonuje się przede wszystkim w diagnostyce chorób mięśniowych, takich jak dystrofie mięśniowe, zapalenia mięśni czy pourazowe uszkodzenia włókien mięśniowych. Podwyższone stężenie enzymu może również wskazywać na choroby wątroby, w tym wirusowe zapalenie wątroby, marskość oraz nowotwory. Objawy, które mogą skłonić lekarza do zlecenia badania, obejmują przewlekłe osłabienie, bóle i sztywność mięśni, nietypowe zmęczenie oraz podwyższone wyniki innych enzymów wątrobowych. Należy jednak pamiętać, że podwyższone wyniki aldolazy nie są specyficzne i wymagają dalszej diagnostyki w oparciu o dodatkowe badania, takie jak oznaczanie kinazy kreatynowej (CK), transaminaz czy obrazowanie rezonansem magnetycznym. Przyczyny wzrostu stężenia aldolazy obejmują zarówno choroby mięśni, jak i wątroby, a także stany zapalne, urazy oraz niektóre nowotwory. Powikłania wynikające z nieleczonych chorób mięśniowych to postępująca utrata sprawności ruchowej, ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu, przewlekły ból czy niewydolność oddechowa. Leczenie przyczynowe zależy od rozpoznania i może obejmować farmakoterapię przeciwzapalną, fizjoterapię, rehabilitację ruchową oraz kontrolę chorób przewlekłych. Badanie aldolazy nie wymaga szczególnego przygotowania, a jego wynik ocenia lekarz w kontekście całokształtu stanu klinicznego pacjenta. Rokowania w przypadku wykrycia patologicznych zmian zależą od rodzaju i nasilenia choroby, a szybka diagnostyka zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Profilaktyka dotyczy głównie dbania o zdrowie mięśni poprzez odpowiednią aktywność fizyczną, dietę bogatą w białko i mikroelementy oraz regularne badania kontrolne przy podejrzeniu chorób wątroby lub mięśni. Enzym ten, choć nie jest powszechnie znany, ma istotne znaczenie dla oceny procesów metabolicznych i daje lekarzom cenne informacje diagnostyczne, dlatego jego oznaczanie znajduje się w zestawie badań stosowanych w przypadku podejrzenia poważnych chorób.
