Probiotyki, czyli żywe mikroorganizmy, które podawane w odpowiednich ilościach przynoszą korzyści zdrowotne, odgrywają coraz większą rolę w profilaktyce i leczeniu chorób alergicznych. Badania wykazują, że mikrobiota jelitowa ma ogromne znaczenie w kształtowaniu układu odpornościowego i tolerancji na antygeny środowiskowe. Zaburzona flora jelitowa może być jednym z czynników ryzyka rozwoju alergii, zwłaszcza u dzieci. Stąd pojawia się koncepcja, że probiotyki mogą modulować odpowiedź immunologiczną poprzez wspieranie równowagi między limfocytami Th1 i Th2 oraz wzmacnianie produkcji przeciwzapalnych cytokin. Najczęściej stosowane szczepy w kontekście alergii to Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus casei, Bifidobacterium lactis czy Bifidobacterium longum. Alergie, które najczęściej łączy się z probiotykami, to atopowe zapalenie skóry, alergie pokarmowe oraz astma oskrzelowa. Objawy chorobowe obejmujące świąd skóry, zaczerwienienia, katar sienny, czy zaburzenia jelitowe mogą ulegać znacznemu złagodzeniu po wprowadzeniu probiotyków. Leczenie nie polega wyłącznie na suplementacji – ważna jest równocześnie odpowiednia dieta bogata w błonnik, który jest prebiotykiem i wspiera namnażanie korzystnych bakterii. Probiotyki mogą stanowić element wspierający tradycyjną farmakoterapię obejmującą leki przeciwhistaminowe i glikokortykosteroidy. Diagnostyka roli probiotyków w alergii wciąż jest rozwijana, jednak już dziś istnieją rekomendacje, aby kobiety w ciąży ze skłonnością do alergii, a także karmiące matki rozważały suplementację probiotykami, gdyż może to zmniejszać ryzyko alergii u dziecka. Rokowania u pacjentów stosujących probiotyki są obiecujące – choć nie eliminuje to całkowicie choroby, zauważalnie łagodzi przebieg objawów. Styl życia wspierający terapię probiotykami obejmuje zdrową dietę, bogatą w kiszonki, unikanie nadmiernego stosowania antybiotyków, dbanie o sen i aktywność fizyczną. Profilaktyka alergii z pomocą probiotyków może w przyszłości stać się jednym z kluczowych elementów medycyny prewencyjnej.
