Anty CCP, czyli przeciwciała przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi, są jednym z kluczowych markerów diagnostycznych stosowanych w reumatologii, szczególnie w diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów. Obecność tych przeciwciał w surowicy krwi świadczy o procesach autoimmunologicznych, w których układ odpornościowy nieprawidłowo rozpoznaje własne tkanki organizmu jako wrogie i inicjuje proces zapalny. Anty CCP uznaje się za bardziej specyficzny marker RZS niż tradycyjnie stosowane przeciwciała reumatoidalne RF, co sprawia, że są szczególnie cenne w diagnostyce choroby we wczesnym stadium, kiedy objawy nie są jeszcze jednoznaczne. Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów obejmują przewlekły ból i sztywność stawów, szczególnie poranną, obrzęki, ograniczoną ruchomość oraz postępujące deformacje stawów, które nieleczone prowadzą do inwalidztwa. Badanie obecności anty CCP wykonuje się na próbce krwi i ma wysoką wartość predykcyjną, ponieważ nawet przy niewielkich objawach klinicznych dodatni wynik sugeruje duże ryzyko rozwoju pełnoobjawowego RZS. W praktyce diagnostycznej wynik dodatni przeciwciał anty CCP w połączeniu z wysoką aktywnością RF i obrazowaniem stawów, np. USG lub rezonansu magnetycznego, pozwala na szybkie wdrożenie leczenia modyfikującego przebieg choroby. Powikłania RZS obejmują nie tylko trwałe uszkodzenie stawów, ale również zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, osteoporozy czy infekcji. Dlatego wczesne rozpoznanie z pomocą anty CCP daje szansę na efektywną terapię i spowolnienie procesu zapalnego. Leczenie pacjentów z dodatnim anty CCP obejmuje stosowanie leków immunosupresyjnych i biologicznych, które hamują niekontrolowaną odpowiedź układu odpornościowego. Pacjenci powinni być objęci kompleksową opieką reumatologiczną, a czynniki stylu życia, takie jak odpowiednia dieta przeciwzapalna, aktywność fizyczna dostosowana do możliwości chorego, fizjoterapia i unikanie używek, pełnią istotną rolę we wspieraniu terapii. Badanie anty CCP nie jest markerem stosowanym jedynie przy RZS – jego obecność obserwuje się także u części pacjentów z innymi chorobami autoimmunologicznymi, choć z dużo mniejszą specyficznością. Rokowania osób z dodatnim wynikiem anty CCP przy wczesnym leczeniu są zdecydowanie lepsze, dlatego diagnostyka w kierunku tego przeciwciała powinna być standardowym elementem badania osób z przewlekłym bólem i obrzękiem stawów.
