Antybiotyki a odporność to zagadnienie budzące wiele emocji zarówno wśród pacjentów, jak i lekarzy. Antybiotyki są lekami, które ratują życie w przypadku poważnych infekcji bakteryjnych, jednak ich stosowanie ma wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego oraz naturalną mikroflorę organizmu. Działanie antybiotyków polega na niszczeniu bakterii patogennych lub hamowaniu ich namnażania, co pozwala ograniczyć stan zapalny i wspiera proces zdrowienia. Problem w tym, że większość antybiotyków działa również na bakterie pożyteczne, obecne głównie w jelitach, które są kluczowe dla prawidłowego działania odporności. Flora jelitowa pełni funkcje ochronne, bierze udział w produkcji witamin, a jej zaburzenia prowadzą do dysbiozy, biegunek, spadku odporności i większej podatności na kolejne infekcje. Badania potwierdzają, że częste i nieuzasadnione stosowanie antybiotyków osłabia naturalne mechanizmy immunologiczne, zwiększa ryzyko infekcji grzybiczych, zakażeń wirusowych i ułatwia rozwój bakterii opornych na leczenie. Objawy obniżonej odporności po antybiotykoterapii to przewlekłe zmęczenie, nawracające infekcje dróg oddechowych, problemy trawienne, alergie czy spadek energii. Niewłaściwe stosowanie antybiotyków sprzyja także problemowi antybiotykooporności, co jest globalnym zagrożeniem zdrowia publicznego. Do czynników ryzyka osłabienia odporności po antybiotykoterapii należą częste kuracje, stosowanie szerokospektralnych leków oraz brak uzupełniania flory jelitowej probiotykami. Diagnostyka zaburzeń odporności po antybiotykoterapii opiera się na ocenie stanu klinicznego, wywiadzie oraz czasem badaniach immunologicznych i mikrobiologicznych. Leczenie polega na wspieraniu naturalnej odporności poprzez stosowanie probiotyków, odpowiednią dietę, suplementację witamin i minerałów oraz unikanie niepotrzebnych kuracji antybiotykowych. Rokowania są na ogół dobre, jeśli pacjent stosuje się do zaleceń i odbudowuje mikroflorę jelitową. Profilaktyka to przede wszystkim racjonalne użycie antybiotyków, higiena życia, zdrowa dieta bogata w błonnik, kiszonki, produkty fermentowane oraz aktywność fizyczna. Styl życia wspierający odporność to także odpowiedni, regularny sen i unikanie stresu. Antybiotyki mogą osłabić odporność, jeśli są nadużywane, ale odpowiednio prowadzone leczenie przy zastosowaniu wspomagających działań zdrowotnych pozwala chronić mikroflorę i wzmacniać odporność pacjenta.
