Antybiotyki u dzieci budzą wiele kontrowersji, ponieważ wciąż zdarza się ich nadużywanie w leczeniu infekcji, które nie mają charakteru bakteryjnego. Antybiotyki działają tylko na bakterie, dlatego nie są skuteczne w przeziębieniach, grypie czy większości infekcji wirusowych, które dominują wśród chorób wieku dziecięcego. Wskazaniem do antybiotykoterapii są bakteryjne zapalenia płuc, angina paciorkowcowa, zapalenie ucha środkowego z objawami powikłanych infekcji, sepsa czy inne poważne zakażenia. Objawy sugerujące konieczność antybiotyku to wysoka gorączka powyżej 38,5°C utrzymująca się kilka dni, ropna wydzielina z nosa, silny ból ucha, duszność, szybkie pogorszenie stanu ogólnego. Amnezja rodziców bywa błędem, ponieważ często oczekują od lekarza natychmiastowej recepty na antybiotyk, choć leczenie przyczynowe infekcji wirusowej polega głównie na nawadnianiu, odpoczynku i lekach przeciwgorączkowych. Nadużywanie antybiotyków prowadzi do rozwoju opornych szczepów bakterii, niszczenia mikroflory jelitowej, biegunek oraz osłabienia odporności. Diagnostyka infekcji bakteryjnych u dzieci obejmuje badanie lekarskie, morfologię krwi, CRP, badania mikrobiologiczne i obrazowe w uzasadnionych przypadkach. Leczenie polega na dobraniu odpowiedniego antybiotyku, dostosowaniu dawki do masy ciała dziecka i regularnym podawaniu leku zgodnie z zaleceniami. Ważne jest, aby nie przerywać terapii po ustąpieniu objawów, lecz stosować ją do końca zaleconego okresu, co zapobiega nawrotom choroby i powstawaniu oporności. Rokowania są na ogół dobre, jeśli antybiotyk jest podawany we właściwych wskazaniach. Profilaktyka opiera się na szczepieniach ochronnych, zdrowej diecie, aktywności fizycznej, higienie snu oraz ograniczaniu kontaktów z osobami chorymi. Styl życia mający wpływ na odporność dziecka to także unikanie pasywnego palenia dymu tytoniowego, podawanie produktów probiotycznych i właściwa opieka domowa. Antybiotyki u dzieci są konieczne tylko w przypadku potwierdzonych zakażeń bakteryjnych, w innych sytuacjach ich podawanie jest szkodliwe i zwiększa ryzyko poważnych konsekwencji zdrowotnych w przyszłości.
