Antybiotyki to leki, które bez wątpienia zmieniły oblicze współczesnej medycyny, umożliwiając skuteczne leczenie wielu chorób bakteryjnych i ratując życie pacjentów, którzy jeszcze sto lat temu nie mieliby szans na przeżycie ciężkich infekcji. Zalety ich stosowania są niepodważalne – leczenie zapaleń płuc, posocznicy, zapaleń opon mózgowych czy powikłań bakteryjnych po zabiegach chirurgicznych jest możliwe dzięki antybiotykom. Leki te w wielu przypadkach skracają czas choroby, zmniejszają ryzyko groźnych powikłań i pozwalają szybko wrócić do normalnego funkcjonowania. Stosowanie antybiotyków chroni osoby z obniżoną odpornością, a profilaktyczne podanie przed operacją minimalizuje ryzyko zakażeń szpitalnych. Jednak antybiotyki, mimo ogromnych zalet, mają także wiele wad. Najpoważniejszą z nich jest narastająca antybiotykooporność, czyli uodpornianie się bakterii na działanie leków, wynikające z ich nadużywania i niewłaściwego stosowania. Kolejnym problemem są działania niepożądane, takie jak biegunki, alergie, uszkodzenie mikroflory jelitowej czy reakcje toksyczne na wątrobę i nerki. U dzieci szczególnie niebezpieczne jest stosowanie niektórych grup antybiotyków, np. tetracyklin, które mogą powodować przebarwienia zębów i zaburzenia rozwoju kości. Stosowanie antybiotyków na własną rękę, bez konsultacji z lekarzem, prowadzi do ryzyka niedoleczenia lub pogorszenia stanu zdrowia. Diagnostyka ma tu ogromne znaczenie – tylko badania mikrobiologiczne pozwalają określić, kiedy naprawdę konieczna jest antybiotykoterapia. Leczenie powinno być zawsze prowadzone pod nadzorem lekarza, z zachowaniem odpowiedniego dawkowania i czasu trwania terapii. Rokowania w zakresie zachowania skuteczności antybiotyków zależą od racjonalnej polityki zdrowotnej, edukacji społeczeństwa i inwestycji w nowe leki. Styl życia pacjenta również odgrywa rolę – dbanie o odporność, stosowanie szczepień, prawidłowe żywienie i higiena osobista minimalizują ryzyko zakażeń i konieczności stosowania antybiotyków. Podsumowując, antybiotyki mają ogromne zalety, ale ich stosowanie musi być rozważne, aby uniknąć szkód wynikających z nadużywania.
