Antykoncepcja po stosunku, określana często mianem antykoncepcji awaryjnej, to rozwiązanie stosowane w sytuacjach, gdy doszło do niezabezpieczonego stosunku płciowego, pęknięcia prezerwatywy lub kiedy inne formy antykoncepcji zawiodły. Najbardziej znaną metodą są tabletki antykoncepcji awaryjnej, zawierające duże dawki hormonów takich jak lewonorgestrel lub octan uliprystalu. Ich mechanizm działania polega na blokowaniu lub opóźnieniu owulacji, a przez to na przerwaniu możliwości zapłodnienia. Skuteczność tych preparatów jest najwyższa, gdy zostaną przyjęte jak najszybciej po stosunku – najlepiej w ciągu pierwszych 24 godzin, choć w zależności od preparatu mogą działać do 3–5 dni. Oprócz tabletek stosuje się także wkładki domaciczne miedziane, które można założyć do 5 dni po stosunku, a skuteczność tej metody jest nawet wyższa niż tabletek. Objawy uboczne antykoncepcji awaryjnej to bóle głowy, nudności, zaburzenia miesiączkowania i obrzmienia piersi. Antykoncepcja awaryjna nie powoduje aborcji, ponieważ nie działa na ciążę już istniejącą, a jedynie na proces zapłodnienia. Częstość stosowania tej metody nie powinna być jednak wysoka, ponieważ duża dawka hormonów może rozregulować cykl i obciążać organizm. Możliwe powikłania długofalowe to zaburzenia cykli w przypadku wielokrotnego stosowania. Diagnostyka polega na ocenie ryzyka zajścia w ciążę na podstawie cyklu oraz ewentualnym wykonaniu testu ciążowego po kilku dniach, jeśli okres się opóźnia. Rokowania są dobre, jeśli środki zostaną użyte prawidłowo w odpowiednim czasie. Profilaktyka nieplanowanej ciąży polega na systematycznym stosowaniu antykoncepcji regularnej, edukacji seksualnej i używaniu barierowych form zabezpieczenia. Styl życia młodych ludzi wpływa na częstotliwość sięgania po antykoncepcję awaryjną – brak wiedzy, spontaniczne kontakty seksualne bez zabezpieczenia i alkohol zwiększają ryzyko potrzeby jej stosowania. Kobieta, która stosuje antykoncepcję po stosunku, powinna po takiej sytuacji udać się na konsultację ginekologiczną, aby omówić plan na przyszłość i dobrać pewniejszą, regularną metodę antykoncepcji.
