Astma a aktywność fizyczna to temat często poruszany przez pacjentów i ich rodziny, ponieważ choroba ta może zarówno ograniczać, jak i wspierać aktywność sportową w zależności od stopnia jej kontroli. Astma jest przewlekłą chorobą zapalną oskrzeli prowadzącą do nawracających epizodów duszności, kaszlu i świszczącego oddechu. U części chorych pojawia się zjawisko astmy wysiłkowej, w której objawy występują wyłącznie po intensywnym wysiłku fizycznym. Pierwsze symptomy to kaszel podczas treningu, problemy z zaczerpnięciem powietrza, uczucie ścisku w klatce piersiowej i spadek wydolności. Nieleczona astma wysiłkowa prowadzi do unikania aktywności i pogorszenia kondycji, co zamyka błędne koło osłabienia organizmu. Czynniki ryzyka to m.in. sporty uprawiane w zimnym powietrzu, takie jak narciarstwo biegowe, oraz dyscypliny wymagające ciągłego wysiłku aerobowego. Diagnostyka astmy wysiłkowej obejmuje próby wysiłkowe, spirometrię oraz testy prowokacyjne, które oceniają reakcję oskrzeli na wysiłek. Leczenie polega na stosowaniu leków rozszerzających oskrzela krótko przed treningiem, a także stałej farmakoterapii przeciwzapalnej. Niefarmakologiczną metodą jest odpowiednia rozgrzewka, unikanie treningów w zanieczyszczonym lub bardzo zimnym powietrzu oraz dobór dyscyplin mniej obciążających układ oddechowy, takich jak pływanie czy joga. Rokowanie pacjentów jest dobre, jeśli astma pozostaje pod kontrolą i leczenie jest systematyczne. Sport sam w sobie, jeśli dostosowany do możliwości chorego, wspiera kondycję, poprawia funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego i przeciwdziała nadwadze, która pogłębia astmę. Profilaktyka pierwotna opiera się na zachęcaniu dzieci do regularnego ruchu od najmłodszych lat przy równoczesnym monitorowaniu objawów. Bliscy pacjentów powinni wspierać aktywność sportową, jednak zawsze w porozumieniu z lekarzem, aby uniknąć przeciążenia organizmu. Najczęściej zadawane pytania dotyczą tego, czy astmatycy mogą uprawiać zawodowo sport – przykłady sportowców z astmą dowodzą, że jest to możliwe, o ile choroba jest dobrze kontrolowana. Nowoczesne badania nad astmą wysiłkową koncentrują się na nowych lekach biologicznych, które zmniejszają stan zapalny w drogach oddechowych i poprawiają tolerancję wysiłku u pacjentów z ciężką postacią choroby.
