Bolesna owulacja, zwana także mittelschmerz, to dolegliwość występująca u niektórych kobiet w połowie cyklu miesiączkowego, kiedy to dochodzi do pęknięcia pęcherzyka Graafa i uwolnienia komórki jajowej z jajnika. Przyczyną bólu jest podrażnienie otrzewnej przez wydzielinę pęcherzykową oraz krwi, które mogą wywoływać miejscowe stany zapalne i skurcze mięśniowe. Objawy bólu owulacyjnego to jednostronny, ostry lub tępy ból w dolnej części brzucha, zwykle trwający od kilku godzin do maksymalnie dwóch dni, często towarzyszy mu lekkie krwawienie lub plamienie oraz zmiany w śluzie szyjkowym. Przyczyny nasilonego bólu owulacyjnego mogą być także związane z endometriozą, torbielami jajników, zespołem policystycznych jajników czy stanami zapalnymi miednicy mniejszej, dlatego ważne jest wykluczenie poważniejszych schorzeń podczas diagnostyki. Diagnostyka obejmuje wywiad kliniczny, badanie ginekologiczne oraz ultrasonografię przezpochwizową, a w razie wątpliwości dodatkowe badania obrazowe. Leczenie bólu owulacyjnego opiera się na stosowaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), a także modyfikacji stylu życia, w tym unikania przeciążenia fizycznego i stresu. W przypadku bólu przewlekłego lub bardzo silnego możliwe jest zastosowanie terapii hormonalnej antykoncepcyjnej, która hamuje owulację i łagodzi objawy. Rehabilitacja obejmuje techniki relaksacyjne, ćwiczenia oddechowe i fizjoterapię przeznaczoną dla kobiet. Rokowanie jest zwykle dobre przy prawidłowym leczeniu i modyfikacji trybu życia. Pacjentki powinny zwracać uwagę na nasilenie objawów i ich charakter, aby zgłaszać się do lekarza w przypadku niepokojących zmian czy zaostrzenia dolegliwości. Współczesne badania nad przyczynami bólu owulacyjnego skupiają się na roli stanów zapalnych oraz czynników hormonalnych, co może pozwolić na rozwój celowanych metod leczenia. Praktyczne wskazówki obejmują prowadzenie dziennika dolegliwości, stosowanie ciepłych okładów i regularną aktywność fizyczną dostosowaną do indywidualnych możliwości, co sprzyja zmniejszeniu bólu i poprawie ogólnego komfortu życia kobiet.
