Wybór odpowiednich napojów dla dziecka ma ogromne znaczenie dla jego zdrowia, rozwoju i profilaktyki chorób cywilizacyjnych. Najważniejszym płynem w diecie małego dziecka jest woda – najlepiej niskozmineralizowana i niegazowana, która powinna być podawana już od momentu rozszerzania diety, a u niemowląt karmionych piersią czy mlekiem modyfikowanym jest uzupełnieniem pokarmu po ukończeniu 6 miesiąca życia. Mleko mamy lub mleko modyfikowane stanowią podstawę żywienia niemowlęcia w pierwszym roku życia i w pełni zaspokajają jego potrzeby płynowe. Wraz z wiekiem można wprowadzać dodatkowe bezpieczne napoje, takie jak ziołowe herbatki przeznaczone specjalnie dla dzieci (rumianek, koper włoski), a po ukończeniu pierwszego roku także mleko krowie w odpowiednich ilościach. Napoje, które są niewskazane, to słodzone soki owocowe, napoje gazowane, herbata czarna czy kawa, które mogą zaburzać gospodarkę mineralną organizmu, powodować próchnicę i nadwagę. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby dzieci piły głównie wodę, a naturalne soki owocowe były podawane okazjonalnie i w niewielkich ilościach, najlepiej rozcieńczone. Przyczyny błędów żywieniowych najczęściej wynikają z przyzwyczajeń rodziców, dostępności niezdrowych produktów czy braku wiedzy. Objawy nadmiaru cukru w diecie to nadwaga, problemy z zębami, nadpobudliwość i zaburzenia koncentracji. Diagnostyka problemów obejmuje kontrolę masy ciała, stomatologiczną ocenę stanu zębów i analizę diety. Leczenie żywieniowe polega na eliminacji napojów niezalecanych i stopniowym przyzwyczajaniu dziecka do picia wody. Rehabilitacja i edukacja rodziców dotycząca zdrowego wyboru napojów to klucz do budowania zdrowych nawyków. Rokowanie w przypadku stosowania właściwych zasad jest bardzo dobre – dzieci przyzwyczajone od najmłodszych lat do picia wody unikają w przyszłości problemów metabolicznych i stomatologicznych. Profilaktyka pierwotna obejmuje wprowadzanie zdrowych wyborów od początku, unikanie nagradzania dziecka słodkimi napojami i regularne wizyty kontrolne u pediatry. Praktyczne wskazówki dla rodziców to oferowanie wody wielokrotnie w ciągu dnia, podawanie jej w kubeczkach, unikanie soków w butelkach ze smoczkiem. Najnowsze badania wskazują, że preferencje smakowe kształtują się w pierwszych latach życia, a podawanie wody sprzyja ich prawidłowemu rozwojowi. Właściwy wybór napojów ma istotne znaczenie dla zdrowia dziecka, a edukacja rodziców i stosowanie sprawdzonych zaleceń pozwalają uniknąć problemów zdrowotnych w przyszłości.
