Cukrzyca typu 2 to przewlekła choroba metaboliczna charakteryzująca się insulinoopornością i nieprawidłowym metabolizmem glukozy, która prowadzi do podwyższonego poziomu cukru we krwi. Występuje najczęściej u dorosłych, ale rośnie liczba przypadków u młodszych osób z powodu zmian stylu życia i otyłości. Choroba ma istotne znaczenie epidemiologiczne, ponieważ stanowi główną przyczynę powikłań układowych i zmniejszonej jakości życia. Pierwsze sygnały cukrzycy typu 2 mogą być widoczne na skórze, co stanowi ważny element wczesnej diagnozy. Przyczyny choroby wiążą się przede wszystkim z genetyczną predyspozycją oraz czynnikami środowiskowymi, takimi jak niewłaściwa dieta, brak aktywności fizycznej i otyłość. Czynniki ryzyka obejmują wiek powyżej 45 lat, nadciśnienie, dyslipidemię i zespół metaboliczny. Typowe objawy skórne to świąd, podatność na infekcje grzybicze i bakteryjne, a także charakterystyczne zmiany takie jak acanthosis nigricans – ciemne przebarwienia skóry w zgięciach oraz zmiany tzw. granuloma annulare. Przebieg choroby jest przewlekły i stopniowo prowadzi do uszkodzenia naczyń krwionośnych i nerwów, co wpływa na wygląd i funkcję skóry. Powikłania dermatologiczne dotyczą także powolnego gojenia ran i zwiększonego ryzyka owrzodzeń. Diagnostyka skórna bazuje na ocenie klinicznej zmian i badaniach laboratoryjnych kontrolujących poziomy glukozy i insuliny. Rozpoznanie różnicowe wymaga wykluczenia innych dermatoz i chorób endokrynologicznych. Leczenie koncentruje się na kontroli glikemii poprzez dietę, leki doustne, a czasem insulinę, oraz pielęgnacji skóry i zapobieganiu zakażeniom. Niefarmakologiczne metody to odpowiednia higiena, nawilżanie skóry i unikanie urazów. Rehabilitacja skóry polega na regularnej obserwacji i szybkim leczeniu powikłań. Profilaktyka wtórna to stała kontrola stanu metabolicznego oraz edukacja pacjenta. Rokowanie zależy od przestrzegania zaleceń i wczesnego wykrycia choroby. Profilaktyka pierwotna obejmuje zdrowy tryb życia, aktywność fizyczną oraz utrzymanie prawidłowej masy ciała. Praktyczne wskazówki dla pacjentów obejmują monitorowanie stanu skóry, unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce, a w przypadku pojawienia się zmian dermatologicznych konsultację lekarską. Nowoczesne metody terapii skupiają się na lekach zwiększających wrażliwość na insulinę oraz badaniach klinicznych nad terapiami komórkowymi i molekularnymi poprawiającymi regenerację skóry.
