Ebola to jedna z najbardziej niebezpiecznych chorób wirusowych, która od momentu swojego odkrycia w 1976 roku w Afryce Subsaharyjskiej wzbudza ogromny strach i zainteresowanie świata medycznego. Choroba wywoływana jest przez wirus Ebola należący do rodziny filowirusów i charakteryzuje się bardzo wysoką śmiertelnością, która w zależności od szczepu wirusa i jakości opieki medycznej sięga od 25 do nawet 90 procent. Zarażenie następuje poprzez bezpośredni kontakt z płynami ustrojowymi chorej osoby, a także przez kontakt z zakażonymi zwierzętami, głównie nietoperzami i naczelnymi. Zachorowania występują zwykle w formie epidemii o nagłym i gwałtownym przebiegu. Objawy eboli są początkowo nieswoiste i obejmują gorączkę, bóle mięśni, bóle głowy i osłabienie, co utrudnia wczesne rozpoznanie. W dalszym przebiegu pojawiają się wymioty, biegunka, krwawienia z nosa, dziąseł czy przewodu pokarmowego oraz charakterystyczne objawy wstrząsu. Diagnostyka obejmuje testy PCR, które wykrywają materiał genetyczny wirusa, oraz badania serologiczne. Rozpoznanie różnicowe uwzględnia inne choroby tropikalne takie jak malaria, dur brzuszny czy gorączka Lassa. Leczenie jest w dużej mierze objawowe i wymaga intensywnego nawadniania, wyrównania elektrolitów oraz monitorowania funkcji życiowych. W ostatnich latach opracowano jednak szczepionki i eksperymentalne terapie, które zmniejszają ryzyko zgonu w czasie epidemii. Profilaktyka pierwotna polega na unikaniu kontaktu z zakażonymi osobami i zwierzętami, stosowaniu odzieży ochronnej w pracy medycznej oraz izolacji pacjentów. Osoby często pytają, czy ryzyko wystąpienia eboli w Europie jest realne – odpowiedź brzmi: jest ono bardzo niskie, ponieważ transmisja wirusa wymaga bliskiego kontaktu, a systemy sanitarne w Europie umożliwiają szybkie reagowanie na podejrzane przypadki. Rokowanie w krajach z dobrze rozwiniętą opieką medyczną jest korzystniejsze niż w krajach dotkniętych ubóstwem i brakiem infrastruktury służby zdrowia. Obecny rozwój badań klinicznych nad nowymi lekami przeciwwirusowymi daje nadzieję, że w przyszłości będzie możliwe skuteczniejsze leczenie tej niezwykle śmiertelnej choroby. Epidemie eboli pokazują, jak ważna jest globalna współpraca w zakresie diagnostyki, profilaktyki i szybkiego reagowania epidemiologicznego.
