Glista ludzka, czyli Ascaris lumbricoides, to jeden z najczęściej występujących pasożytów przewodu pokarmowego człowieka, należący do nicieni. Choć często mylona jest z owsicą wywoływaną przez owsika ludzkiego (Enterobius vermicularis), obie choroby różnią się przebiegiem, objawami i sposobami leczenia, dlatego ważne jest precyzyjne rozróżnienie tych pasożytniczych infekcji. Zarażenie glistą ludzką odbywa się drogą pokarmową poprzez spożycie jaj pasożyta obecnych w zanieczyszczonej wodzie, glebie lub na niedokładnie umytych owocach i warzywach. Po połknięciu jaj w jelicie cienkim rozwijają się larwy, które wędrują z krwią do płuc, gdzie dojrzewają, a następnie przemieszczają się do gardła i ponownie trafiają do przewodu pokarmowego, by osiągnąć postać dorosłą. Dorosła glista może osiągać długość nawet 30 cm, a jej obecność w jelitach prowadzi do poważnych powikłań. Objawy zakażenia obejmują bóle brzucha, nudności, biegunkę, utratę apetytu, niedrożność jelit oraz zaburzenia wchłaniania, które przekładają się na anemię, zahamowanie wzrostu i utratę masy ciała, szczególnie u dzieci. Podczas wędrówki larw przez płuca mogą wystąpić kaszel, duszności, gorączka i objawy podobne do zapalenia płuc. W przypadku silnej inwazji możliwe jest nawet mechaniczne zatkanie jelit przez kłębowisko pasożytów lub przedostanie się glist do dróg żółciowych i trzustkowych, co stanowi stan zagrożenia życia. Owsica wywołana przez owsika objawia się przede wszystkim uporczywym świądem w okolicy odbytu, zwłaszcza w nocy, i częściej występuje u dzieci. Diagnostyka glistnicy polega na wykryciu jaj w kale, natomiast w przypadku owsicy podstawą jest tzw. test przylepca. Leczenie glisty ludzkiej opiera się na stosowaniu leków przeciwpasożytniczych, takich jak albendazol lub mebendazol, podawanych jednorazowo lub w krótkich cyklach. W owsicy stosuje się podobne preparaty, ale ze względu na łatwość ponownego zakażenia konieczne jest leczenie całej rodziny i szczególne przestrzeganie higieny. Profilaktyka zakażeń pasożytniczych obejmuje mycie rąk, szczególne dbanie o higienę u dzieci, unikanie spożywania nieumytych owoców i warzyw oraz zabezpieczanie wód pitnych. Edukacja zdrowotna i świadomość zagrożeń są kluczowe, zwłaszcza w rejonach, gdzie pasożyty występują endemicznie. Glistnica i owsica, choć różne, wymagają podobnej czujności i szybkiej reakcji terapeutycznej, ponieważ nieleczone mogą prowadzić do groźnych powikłań.
