Hemoroidy w ciąży to bardzo częsty problem zdrowotny, który dotyka nawet połowę kobiet spodziewających się dziecka, szczególnie w drugiej połowie ciąży. Hemoroidy to poszerzone i zapalne guzki krwawnicze w obrębie odbytu, które mogą powodować ból, pieczenie, świąd oraz krwawienia. Historia leczenia schorzenia sięga starożytności, ponieważ objawy hemoroidów od wieków towarzyszyły ciężarnym kobietom i osobom starszym. W przypadku ciąży rozwój hemoroidów związany jest z kilkoma czynnikami – uciskiem powiększającej się macicy na żyły miednicy mniejszej, wzrostem ciśnienia żylnego oraz zmianami hormonalnymi, które sprzyjają rozluźnieniu naczyń krwionośnych i spowolnieniu perystaltyki jelit. Dodatkowo zaparcia, typowe w ciąży z powodu zmniejszonej aktywności fizycznej i zmian diety, nasilają problem. Objawy obejmują krwawienia przy wypróżnieniu, ból, uczucie ciała obcego i dyskomfort podczas siedzenia. Diagnostyka hemoroidów w ciąży opiera się na badaniu proktologicznym i wywiadzie, jednak ze względu na stan pacjentki unika się badań inwazyjnych. Leczenie koncentruje się na metodach zachowawczych – zmianie diety na bogatą w błonnik i płyny, zwiększeniu aktywności fizycznej, stosowaniu miejscowych maści i czopków bezpiecznych w ciąży, a także higienie intymnej z użyciem letniej wody. Farmakoterapia jest ograniczona do preparatów o potwierdzonym bezpieczeństwie dla kobiety ciężarnej i płodu. Zabiegi chirurgiczne wykonywane są wyjątkowo rzadko i tylko w przypadku powikłań, takich jak zakrzepica hemoroidów. Profilaktyka obejmuje unikanie siedzącego trybu życia, regularne ćwiczenia, odpowiednie nawodnienie oraz dietę zapobiegającą zaparciom. Pacjentki często pytają czy hemoroidy po porodzie ustępują – w wielu przypadkach tak, szczególnie jeśli związane były z chwilowym uciskiem i zmianami hormonalnymi, choć czasem wymagają leczenia po połogu. Rokowanie jest na ogół dobre, a właściwe postępowanie pozwala ograniczyć objawy i uniknąć nawrotów. Współczesne badania wskazują na skuteczność preparatów z diosminą i hesperydyną w profilaktyce i łagodzeniu objawów hemoroidów także u ciężarnych pod kontrolą lekarza.
