Insulinoterapia to podstawowa metoda leczenia cukrzycy typu 1 i zaawansowanej cukrzycy typu 2, polegająca na podawaniu insuliny w celu utrzymania prawidłowego poziomu glukozy we krwi. Historia insulinoterapii rozpoczęła się w 1921 roku, kiedy po raz pierwszy zastosowano insulinę u chorego pacjenta, co zrewolucjonizowało medycynę i uratowało miliony istnień. Insulinoterapia ma na celu naśladowanie fizjologicznego wydzielania insuliny przez trzustkę – zarówno podstawowego, tzw. bazalnego, jak i poposiłkowego, czyli bolusowego. Wyróżnia się kilka schematów insulinoterapii: klasyczny, w którym podaje się insulinę dwa razy dziennie, intensywny (bazalno-bolusowy) z wieloma iniekcjami odpowiadającymi rytmowi posiłków, oraz terapia przy użyciu pomp insulinowych zapewniających ciągły wlew. Przyczyny konieczności włączenia insulinoterapii obejmują całkowity brak insuliny w cukrzycy typu 1, niewydolność trzustki w stadium cukrzycy typu 2 oraz sytuacje okresowe, jak ciąża czy ciężkie infekcje. Objawy niewyrównanej cukrzycy obejmują wzmożone pragnienie, wielomocz, osłabienie, infekcje skóry, a w ciężkich przypadkach kwasicę ketonową. Powikłania zarówno choroby, jak i niewłaściwej insulinoterapii, to hipoglikemia, hiperglikemia, kwasica, a w dłuższej prespektywie retinopatia, nefropatia i neuropatia cukrzycowa. Diagnostyka efektów leczenia opiera się na regularnych pomiarach glukozy glukometrem i badaniach HbA1c. Leczenie insuliną wymaga starannego doboru dawek, znajomości rodzajów insuliny (szybkodziałające, krótkodziałające, długodziałające, mieszane) i nauki pacjenta prawidłowej techniki podawania leku. Ważnym elementem jest dostosowanie diety i aktywności fizycznej. Rehabilitacja pacjenta obejmuje edukację diabetologiczną, naukę radzenia sobie z hipoglikemią, monitorowanie i wsparcie psychologiczne, gdyż terapia jest obciążeniem emocjonalnym. Rokowanie pacjentów stosujących insulinoterapię jest dobre, pod warunkiem systematycznego przestrzegania zaleceń i kontroli glikemii – pacjenci mogą żyć długo i w dobrej jakości życia. Profilaktyka obejmuje regularne samopomiary, wizyty u diabetologa, odpowiednią dietę, aktywność fizyczną i edukację najbliższych co do objawów hipo- i hiperglikemii. Wraz z rozwojem technologii pojawiły się nowoczesne systemy monitorowania poziomu glukozy i inteligentne pompy insulinowe sprzężone z sensorami, co pozwala na bardziej precyzyjną i komfortową insulinoterapię. Pacjenci i ich rodziny powinni zrozumieć, że celem insulinoterapii jest nie tylko kontrola cukru, ale także ochrona przed długoterminowymi powikłaniami cukrzycy.
