Ocena kupy dziecka to ważny element monitorowania jego zdrowia, ponieważ wygląd stolca odzwierciedla działanie układu pokarmowego, sposób karmienia oraz ogólny stan organizmu. Kupa niemowlęcia i starszego dziecka różni się w zależności od wieku, diety i ewentualnych chorób. U noworodka w pierwszych dniach życia występuje smółka, czyli ciemnozielono-czarna, lepka substancja złożona z połkniętych w okresie płodowym resztek płynu owodniowego i złuszczonych komórek. Następnie u dzieci karmionych piersią stolec staje się żółty, papkowaty, często z grudkami przypominającymi twarożek, o lekko kwaśnym zapachu – jest to prawidłowe i wynika z trawienia mleka kobiecego. Dzieci karmione mlekiem modyfikowanym mają kupę bardziej uformowaną, ciemniejszą i mniej kwaśną. Wraz z rozszerzaniem diety stolce zmieniają się, stając się bardziej zbite i brązowe. W ocenie prawidłowości zwraca się uwagę na kolor, konsystencję, zapach, obecność krwi, śluzu czy niestrawionych resztek pokarmowych. Niepokojącymi objawami są stolce bardzo wodniste utrzymujące się przez kilka dni, oznaki odwodnienia, stolce ze śluzem, krwią, spienione o intensywnym, gnilnym zapachu, a także brak wypróżnień przez kilka dni u noworodka czy niemowlęcia. Zaparcia u dzieci starszych są częstym problemem i mogą mieć charakter czynnościowy związany z dietą ubogą w błonnik i płyny. Diagnostyka obejmuje wywiad pediatryczny, badanie przedmiotowe i niekiedy badania laboratoryjne w poszukiwaniu infekcji bakteryjnych, pasożytów czy nietolerancji pokarmowych. Leczenie zależy od przyczyny – w biegunce najważniejsze jest nawodnienie i dieta lekkostrawna, w zaparciach zwiększenie błonnika i płynów, a czasem stosowanie łagodnych środków przeczyszczających. Rokowanie u dzieci z zaburzeniami wypróżniania jest dobre, większość problemów ustępuje po modyfikacji diety i stylu życia. Profilaktyka obejmuje karmienie piersią w pierwszych miesiącach życia, stopniowe rozszerzanie diety zgodnie z zaleceniami, dbanie o odpowiednią ilość błonnika, płynów i aktywności fizycznej. Wskazówką praktyczną dla rodziców jest obserwacja regularności wypróżnień, zapachu, koloru i konsystencji stolca oraz reagowanie na objawy alarmowe poprzez konsultację z pediatrą. Prawidłowa kupa dziecka to znak sprawnego działania układu pokarmowego i brak objawów chorobowych.
