Leczenie nerwicy – dostępne metody terapeutyczne i wsparcie psychologiczne

Nerwica to ogólne określenie zaburzeń lękowych i emocjonalnych, które należą do jednych z najczęściej występujących problemów psychicznych we współczesnym społeczeństwie, znanych medycynie od przełomu XIX i XX wieku. Zaburzenia te charakteryzują się przewlekłym poczuciem lęku, napięcia, nadmiernym zamartwianiem się i licznymi objawami somatycznymi. Do czynników ryzyka należą długotrwały stres, predyspozycje genetyczne, choroby somatyczne, uzależnienia, traumatyczne doświadczenia życiowe oraz brak wsparcia społecznego. Objawy nerwicy są różnorodne – od objawów lękowych, takich jak ataki paniki, uczucie duszności, kołatanie serca, po objawy somatyczne, np. bóle brzucha, biegunki, bóle głowy, bezsenność, a nawet reakcje przypominające choroby serca. Nietypowe objawy to m.in. chroniczne zmęczenie i trudności z koncentracją bez uchwytnej przyczyny medycznej. Diagnostyka obejmuje wywiad psychiatryczny, testy psychologiczne, a w niektórych przypadkach badania dodatkowe w celu wykluczenia chorób somatycznych. Różnicowanie dotyczy m.in. depresji, zaburzeń afektywnych dwubiegunowych, schizofrenii i chorób serca. Terapia nerwicy opiera się na połączeniu farmakoterapii i psychoterapii. Stosowane są leki przeciwlękowe, antydepresyjne – głównie inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) i serotoniny z noradrenaliną (SNRI), a w krótkotrwałym leczeniu benzodiazepiny. Psychoterapia obejmuje terapię poznawczo-behawioralną, psychodynamiczną, interpersonalną czy terapię akceptacji i zaangażowania. Wsparcie psychologiczne obejmuje także grupy wsparcia, trening relaksacyjny, medytację czy techniki oddechowe. Rehabilitacja po epizodach nasilonych objawów obejmuje naukę radzenia sobie ze stresem, budowanie odporności psychicznej i zmianę stylu życia – włączenie aktywności fizycznej, zdrowej diety i higieny snu. Profilaktyka pierwotna polega na unikaniu przewlekłego stresu, nadużywania alkoholu, dbaniu o relacje społeczne, a wtórna na szybkim wdrażaniu psychoterapii przy pierwszych objawach. Rokowanie w nerwicy jest dobre, jeśli terapia zostanie podjęta, choć choroba często ma przebieg nawrotowy. Pacjenci pytają najczęściej, czy nerwica jest w pełni wyleczalna – odpowiedź brzmi, że często udaje się uzyskać długotrwałą remisję i uczyć się żyć bez nawrotów. Jakość życia poprawia regularne stosowanie terapii i budowanie strategii radzenia sobie, które zmniejszają ryzyko nawrotów i poprawiają codzienne funkcjonowanie.