Leczenie zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem – metody i skuteczność terapii

Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem to jedna z głównych przyczyn utraty widzenia u osób starszych w krajach rozwiniętych. Choroba dotyczy centralnej części siatkówki, czyli plamki żółtej odpowiedzialnej za ostre widzenie i rozpoznawanie szczegółów. Ryzyko jej rozwoju rośnie wraz z wiekiem, a czynniki sprzyjające to predyspozycje genetyczne, palenie tytoniu, otyłość, nadciśnienie i nieprawidłowa dieta. Objawy obejmują zamazanie obrazu, trudności w czytaniu, krzywienie się linii, mroczki centralne w polu widzenia oraz pogorszenie percepcji kolorów. Choroba ma dwie podstawowe postaci – suchą i wysiękową. Postać sucha rozwija się wolniej i charakteryzuje obecnością złogów (druzów) pod siatkówką oraz stopniową degeneracją fotoreceptorów. Postać wysiękowa jest bardziej groźna i cechuje się powstawaniem patologicznych naczyń krwionośnych, które mogą krwawić i prowadzić do nagłej utraty widzenia. Diagnostyka obejmuje badanie dna oka, optyczną koherentną tomografię (OCT) oraz angiografię fluoresceinową. Leczenie postaci suchej polega głównie na stosowaniu suplementów diety z luteiną, witaminami antyoksydacyjnymi i kwasami omega-3, które mogą spowolnić postęp choroby. W postaci wysiękowej stosuje się iniekcje do ciała szklistego preparatów anty-VEGF, które hamują rozwój nieprawidłowych naczyń. Terapia laserowa i fotokoagulacja odgrywają mniejszą rolę, ale mogą być stosowane w wybranych przypadkach. Pacjenci pytają często, czy chorobę można całkowicie wyleczyć – obecnie nie jest to możliwe, ale nowoczesne metody pozwalają zahamować progresję i poprawić jakość życia. Profilaktyka polega na unikanie tytoniu, stosowanie zdrowej diety i regularne badania okulistyczne po 50. roku życia. Rokowanie zależy od momentu wykrycia – wczesne wykrycie i szybkie wdrożenie leczenia daje szansę na zachowanie użytecznego widzenia przez długi czas. Badania kliniczne nad terapią genową i komórkami macierzystymi otwierają nowe perspektywy leczenia tej choroby w przyszłości.