Leukocytoza – co oznacza podwyższony poziom leukocytów i jakie choroby sugeruje

Leukocytoza to stan charakteryzujący się podwyższonym poziomem leukocytów, czyli krwinek białych, w badaniach krwi, co zwykle jest sygnałem aktywacji układu odpornościowego. Leukocyty są podstawowymi komórkami obronnymi organizmu, a ich zwiększona liczba najczęściej wskazuje na toczącą się infekcję, stan zapalny lub reakcję na inne bodźce. Historia badań hematologicznych pokazuje, że analiza morfologii krwi była jednym z pierwszych kroków w diagnostyce chorób zakaźnych i onkologicznych. Przyczyną leukocytozy mogą być infekcje bakteryjne, wirusowe, grzybicze czy pasożytnicze, a także choroby autoimmunologiczne, silny stres, urazy, oparzenia, intensywna aktywność fizyczna czy stosowanie niektórych leków. Szczególne znaczenie ma leukocytoza w chorobach hematologicznych, zwłaszcza w białaczkach, gdzie liczba białych krwinek rośnie nawet kilkudziesięciokrotnie powyżej normy. Objawy towarzyszące zależą od przyczyny – w infekcjach pojawia się gorączka, dreszcze, znaczne osłabienie, bóle mięśni, a w chorobach nowotworowych dodatkowo powiększenie węzłów chłonnych, nocne poty, utrata masy ciała i podatność na infekcje. Diagnostyka obejmuje morfologię krwi, różnicowanie typów leukocytów oraz dodatkowe badania obrazowe i laboratoryjne w zależności od podejrzewanej choroby. Rozpoznanie różnicowe powinno objąć m.in. przewlekłe stany zapalne, reakcje polekowe, astmę, alergie, choroby szpiku kostnego i nowotwory krwi. Leczenie zależy od przyczyny – w zakażeniach stosuje się antybiotyki, leki przeciwwirusowe lub przeciwpasożytnicze, w chorobach autoimmunologicznych leki immunosupresyjne, a w nowotworach krwi specyficzne terapie onkologiczne. Pacjenci często pytają, czy sama leukocytoza to choroba – odpowiedzią jest, że jest to objaw, a nie jednostka chorobowa, wymagający dalszej diagnostyki. Profilaktyka obejmuje dbałość o odporność, zdrową dietę i unikanie czynników ryzyka infekcji, natomiast w przypadku chorób hematologicznych ważne są regularne badania kontrolne. Nowoczesne badania nad biomarkerami zapalnymi i genetycznymi pozwalają szybciej identyfikować przyczyny leukocytozy i wdrażać odpowiednie leczenie. Rokowanie zależy od źródła problemu – w zwykłych infekcjach jest bardzo dobre, w chorobach nowotworowych wymaga wieloletniego leczenia, ale wczesna diagnostyka znacząco poprawia szanse powodzenia terapii.