Pasta cynkowa to klasyczny preparat farmaceutyczny stosowany od wielu lat w leczeniu różnych schorzeń dermatologicznych, znany ze swoich właściwości osuszających, ściągających i przeciwzapalnych. Substancją czynną jest tlenek cynku, który w połączeniu z podłożem ma formę gęstej maści. Już w XIX wieku zaczęto wykorzystywać preparaty cynkowe w leczeniu chorób skóry, zauważając ich korzystny wpływ na procesy gojenia. Pasta cynkowa znalazła zastosowanie przede wszystkim w leczeniu odparzeń, drobnych ran, otarć oraz oparzeń, a także w terapii trądziku pospolitego czy pieluszkowego zapalenia skóry u niemowląt. Preparat działa poprzez redukcję wilgoci na powierzchni skóry i ograniczenie namnażania się bakterii, co sprzyja regeneracji naskórka i zmniejsza podrażnienia. Do czynników ryzyka, które mogą wymagać stosowania pasty cynkowej, należą częste stany zapalne skóry, tendencja do odparzeń, nadmierna potliwość, a także długotrwałe pozostawanie w wilgotnym środowisku. Objawy, które kwalifikują do użycia preparatu, to zaczerwienienie, sączenie, ból i pieczenie w miejscu zmian skórnych. W diagnostyce nie stosuje się badań laboratoryjnych, preparat wykorzystywany jest objawowo przy widocznych zmianach dermatologicznych i nie wymaga specjalistycznych testów. Leczenie polega na aplikacji cienkiej warstwy pasty bezpośrednio na skórę, zazwyczaj kilka razy dziennie. Współcześnie istnieją także modyfikacje preparatu z dodatkiem kwasu salicylowego czy witaminy A. Przeciwwskazania obejmują uczulenie na składniki preparatu, stosowanie na rozległe rany czy skórę mocno uszkodzoną z tendencją do nadkażeń. Powikłania są rzadkie, mogą jednak obejmować podrażnienie skóry lub reakcje alergiczne. W profilaktyce odparzeń u niemowląt pasta cynkowa stosowana jest jako preparat ochronny. U dorosłych sprawdza się w prewencji otarć, szczególnie u osób aktywnych fizycznie. Pacjenci często pytają, czy można stosować pastę cynkową na trądzik – odpowiedź brzmi tak, ponieważ jej działanie wysuszające zmniejsza widoczność zmian skórnych. Preparat można także wykorzystywać wspomagająco w gojeniu po zabiegach dermatologicznych. Nowe badania wskazują, że cynk może wspierać barierę ochronną skóry i regulować jej mikrobiom. Rokowanie przy regularnym stosowaniu jest dobre, pacjenci zwykle obserwują poprawę w ciągu kilku dni. Wskazówką praktyczną jest nakładanie cienkiej warstwy i unikanie stosowania pod szczelnymi opatrunkami, aby nie utrudniać gojenia.
