Pieczenie języka – pokarmy, choroby i urazy będące przyczyną dolegliwości

Pieczenie języka to dolegliwość, która może mieć charakter przejściowy lub przewlekły i stanowi objaw wielu schorzeń ogólnoustrojowych, zmian miejscowych w jamie ustnej, a także efekt niewłaściwej diety czy urazów mechanicznych. Uczucie pieczenia języka bywa określane jako palenie, kłucie, szczypanie lub ból, a jego nasilenie często zwiększa się podczas jedzenia i picia. Historycznie objaw ten wiązano głównie z niedoborami żywieniowymi, dziś wiadomo natomiast, że przyczyną może być także cukrzyca, refluks żołądkowo-przełykowy, zaburzenia hormonalne, stres, a nawet reakcje alergiczne. Pokarmy, które często wywołują pieczenie, to ostre przyprawy, zbyt gorące potrawy, alkohol, cytrusy i produkty o wysokiej zawartości kwasów. Urazy języka powstałe w wyniku nagryzienia czy protez zębowych także nasilają objawy. Choroby jamy ustnej, takie jak grzybica, afty, zapalenie języka czy infekcje bakteryjne, należą do najczęstszych powodów zgłaszania się pacjentów do stomatologa. Czynniki ryzyka obejmują palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, stres, obniżoną odporność, a także niedobory witamin B12, kwasu foliowego i żelaza. Objawy to nie tylko pieczenie, ale także zmiana koloru powierzchni języka, suchość w ustach, metaliczny posmak i niekiedy trudności w połykaniu. Diagnostyka obejmuje badanie stomatologiczne, wywiad żywieniowy, badania krwi pod kątem niedoborów i chorób przewlekłych, a w razie potrzeby biopsję błony śluzowej języka. Rozpoznanie różnicowe powinno objąć infekcje, alergie, neuralgie oraz zmiany przednowotworowe. Leczenie zależy od przyczyny – w grzybicy stosuje się leki przeciwgrzybicze, w refluksie redukcję kwasu żołądkowego, w niedoborach suplementację. Domowe sposoby obejmują unikanie ostrych potraw, stosowanie płukanek ziołowych, nawilżanie śluzówki oraz dbanie o higienę jamy ustnej. Rehabilitacja pacjentów z przewlekłymi objawami polega na kontroli stanu jamy ustnej, regularnych wizytach u stomatologa i dietetyku. Profilaktyka obejmuje zrównoważoną dietę, unikanie drażniących pokarmów i używek oraz dbanie o nawodnienie. Rokowanie w większości przypadków jest korzystne, jednak w przypadku schorzeń przewlekłych wymaga stałej opieki lekarskiej. Nowoczesne badania wskazują na rolę zaburzeń mikroflory jamy ustnej i przewodu pokarmowego w powstawaniu przewlekłego pieczenia języka i sugerują nowe metody terapii probiotycznych.