Pieczenie odbytu to wstydliwa i uciążliwa dolegliwość, która może być objawem zarówno błahych przyczyn, jak niewłaściwa higiena czy dieta, jak i poważnych chorób wymagających leczenia specjalistycznego. Dolegliwość ta powszechnie występuje u dorosłych i dzieci, a według badań znaczna część społeczeństwa doświadcza jej przynajmniej raz w życiu. Najczęstsze przyczyny pieczenia odbytu to podrażnienie spowodowane spożywaniem pikantnych potraw, alkoholu, kawy, a także biegunki czy zaparć. Choroby takie jak hemoroidy, szczeliny odbytu, zakażenia pasożytnicze, grzybica czy choroby zapalne jelit również mogą być źródłem dolegliwości. Nie należy zapominać o możliwości uczuleń kontaktowych np. na detergenty, papier toaletowy czy środki higieniczne. Pieczeniu często towarzyszą świąd, ból, krwawienie i wydzielina, co znacząco obniża komfort życia. Diagnostyka obejmuje wywiad lekarski, oględziny okolicy odbytu, badanie per rectum oraz badania dodatkowe takie jak anoskopia, kolonoskopia czy badania stolca w kierunku pasożytów. Rozpoznanie różnicowe uwzględnia choroby dermatologiczne, nowotwory odbytu, choroby weneryczne i choroby skóry. Leczenie opiera się na usunięciu przyczyny – w hemoroidach stosuje się maści, czopki i zabiegi laserowe, w grzybicy leki przeciwgrzybicze, w zakażeniach pasożytniczych środki przeciwpasożytnicze. Skuteczne są także metody niefarmakologiczne: właściwa higiena, dieta bogata w błonnik, odpowiednie nawodnienie, noszenie przewiewnej bielizny i unikanie drapania. Rehabilitacja polega na edukacji zdrowotnej, utrzymaniu prawidłowych nawyków wypróżniania i systematycznej kontroli lekarskiej. Profilaktyka obejmuje przede wszystkim zdrową dietę, ograniczenie drażniących potraw, regularną aktywność fizyczną i dbałość o higienę intymną. Rokowanie w większości przypadków jest dobre, ponieważ przyczyny pieczenia odbytu można skutecznie leczyć, choć u osób z chorobami przewlekłymi wymaga ono długotrwałej kontroli. Nowoczesne badania wskazują na możliwość zastosowania terapii probiotycznych i laserowych w leczeniu przewlekłych hemoroidów, co otwiera nowe kierunki terapii.
