Leukocyty, czyli krwinki białe, to jeden z najważniejszych elementów układu odpornościowego organizmu. Ich główną rolą jest obrona przed infekcjami bakteryjnymi, wirusowymi, pasożytniczymi oraz udział w reakcjach zapalnych i alergicznych. Badanie poziomu leukocytów w krwi obwodowej należy do podstawowych badań laboratoryjnych, a jego wyniki pozwalają określić stan zdrowia pacjenta i ewentualnie ukierunkować dalszą diagnostykę. Normy leukocytów (WBC) u dorosłych mieszczą się najczęściej w przedziale 4-10 tysięcy komórek na mikrolitr krwi, u dzieci wartości są wyższe i zmieniają się wraz z wiekiem. Leukocytoza, czyli podwyższony poziom leukocytów, może świadczyć o ostrych infekcjach bakteryjnych, stanach zapalnych, urazach, ale także chorobach nowotworowych układu krwiotwórczego jak białaczki. Niekiedy występuje przejściowo po wysiłku fizycznym czy w stresie. Z kolei leukopenia, czyli obniżenie liczby białych krwinek, występuje w przebiegu infekcji wirusowych, zaburzeń autoimmunologicznych, niedożywienia lub po zastosowaniu leków cytostatycznych. Objawy kliniczne nie zawsze są jednoznaczne, ale liczbę leukocytów interpretuje się w kontekście innych parametrów morfologii krwi, takich jak liczba neutrofili, eozynofili czy limfocytów. Diagnostyka polega na wykonaniu badania krwi, a w razie potrzeby także rozmazu mikroskopowego, który pozwala ocenić morfologię i różnicę poszczególnych populacji leukocytów. Pacjenci pytają często, czy niewielkie odchylenia od normy zawsze oznaczają chorobę – odpowiedź brzmi nie, ponieważ krótkotrwałe zmiany mogą wynikać z przemijających infekcji, stresu, wysiłku czy ciąży. Leczenie zależy od przyczyny nieprawidłowości – stosuje się antybiotyki w infekcjach, leki immunosupresyjne w chorobach autoimmunologicznych, a w chorobach hematologicznych celowaną terapię onkologiczną. Rokowanie w przypadku nieprawidłowych wyników zależy od podłoża zaburzeń, a kluczowe znaczenie ma szybka diagnoza. Profilaktyka obejmuje dbanie o odporność poprzez właściwą dietę, aktywność fizyczną, unikanie używek i regularne wykonywanie badań kontrolnych, które pozwalają wykryć zaburzenia, zanim pojawią się poważne objawy.
