Prostata, znana również jako gruczoł krokowy, odgrywa kluczową rolę w męskim układzie moczowo-płciowym, odpowiadając za produkcję płynu stanowiącego część nasienia, który odżywia i chroni plemniki. Jej prawidłowa funkcja ma ogromne znaczenie dla życia seksualnego mężczyzny, a wszelkie zaburzenia mogą mieć wpływ zarówno na sprawność seksualną, jak i na poczucie męskości oraz jakość życia. W historii medycyny problemy z prostatą odnotowywano już w starożytności, jednak dopiero współczesna urologia pozwoliła na zrozumienie związku pomiędzy jej chorobami a funkcją seksualną. Najczęstszymi schorzeniami prostaty są łagodny rozrost prostaty, stany zapalne gruczołu oraz rak prostaty. Przyczyny problemów obejmują zmiany hormonalne związane z wiekiem, czynniki genetyczne, dietę bogatą w tłuszcze zwierzęce, palenie papierosów, siedzący tryb życia oraz brak regularnych badań profilaktycznych. Typowe objawy to trudności w oddawaniu moczu, częstomocz, nocne wstawanie do toalety, uczucie zalegania moczu, a także objawy bólowe w podbrzuszu czy w okolicy krocza. Zaburzenia związane z prostatą mogą bezpośrednio wpływać na aktywność seksualną poprzez problemy z erekcją, spadek libido, ból podczas wytrysku czy krwiomocz nasienny. W diagnostyce stosuje się badanie per rectum, badania laboratoryjne PSA, USG przezodbytnicze oraz w razie podejrzeń biopsję prostaty. Konieczne jest również wykluczenie innych przyczyn zaburzeń erekcji, takich jak cukrzyca, choroby układu krążenia czy zaburzenia hormonalne. Leczenie zależy od jednostki chorobowej – w przypadku łagodnego rozrostu stosuje się leki alfa-adrenolityczne i inhibitory 5-alfa-reduktazy, które zmniejszają objawy i poprawiają parametry oddawania moczu, ale mogą wpływać na jakość erekcji i ejakulacji. W stanach zapalnych prostaty stosuje się antybiotykoterapię i leki przeciwzapalne, a przy raku prostaty – leczenie chirurgiczne, radioterapię, hormonoterapię lub chemioterapię. Rehabilitacja seksualna obejmuje ćwiczenia mięśni dna miednicy, psychoterapię w przypadku depresji towarzyszącej, a także stosowanie leków wspomagających erekcję. Profilaktyka pierwotna polega na zdrowej diecie, ograniczeniu alkoholu i tytoniu oraz regularnych badaniach po 50. roku życia. Rokowanie jest zróżnicowane – w łagodnych zmianach dobre, w nowotworach zależne od stopnia zaawansowania. Pacjenci często pytają, czy problemy z prostatą zawsze prowadzą do impotencji – odpowiedź brzmi, że nie, ale nieleczone choroby zwiększają ryzyko trwałych zaburzeń seksualnych, dlatego wczesna diagnostyka jest kluczowa.
