Rak piersi jest jedną z najczęściej diagnozowanych chorób nowotworowych u kobiet i stanowi poważne wyzwanie zdrowotne na całym świecie. Przyczyny tego nowotworu są złożone i obejmują zarówno czynniki genetyczne, hormonalne, jak i środowiskowe. Czynniki genetyczne są istotne zwłaszcza w przypadku mutacji genów BRCA1 i BRCA2, które znacząco zwiększają ryzyko zachorowania. Ponadto wiek jest głównym czynnikiem ryzyka – większość przypadków diagnozuje się u kobiet powyżej 50. roku życia. Czynniki hormonalne obejmują długi czas ekspozycji na estrogen, np. wczesną pierwszą miesiączkę, późną menopauzę, brak lub opóźnione macierzyństwo oraz stosowanie hormonalnej terapii zastępczej. Czynniki związane ze stylem życia to palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, otyłość, brak aktywności fizycznej oraz dieta bogata w tłuszcze nasycone. Środowisko i ekspozycja na niektóre chemikalia również odgrywają rolę w rozwoju raka piersi. Objawy choroby mogą być niewidoczne przez długi czas, dlatego ogromne znaczenie posiada profilaktyka i badania przesiewowe. Diagnostyka obejmuje mammografię, USG piersi, biopsję i badania genetyczne u osób z obciążeniami rodzinnymi. Profilaktyka pierwotna polega na zdrowym stylu życia, unikaniu czynników ryzyka oraz edukacji. Farmakologiczna profilaktyka obejmuje stosowanie leków hamujących produkcję estrogenów u kobiet z grup wysokiego ryzyka. Pacjentki często pytają, czy można całkowicie zapobiec rakowi piersi – niestety nie, jednak zmniejszenie liczby czynników ryzyka i regularne badania znacząco podnoszą szanse na wczesne wykrycie i skuteczne leczenie. Nowoczesne badania nad biologią nowotworu i terapiami celowanymi dają nadzieję na coraz lepsze metody zapobiegania i leczenia tego schorzenia. Edukacja i świadomość społeczna pozostają kluczowe w ograniczaniu zachorowalności.
