Trądzik to najczęstsza choroba dermatologiczna, dotykająca zarówno młodzież, jak i osoby dorosłe, która objawia się w postaci różnego rodzaju wykwitów na twarzy, plecach czy klatce piersiowej. Historia obserwacji trądziku sięga starożytności, kiedy próbowano tłumaczyć jego przyczyny dietą i stylem życia, jednak dopiero współczesna dermatologia wskazała główną rolę nadmiernej aktywności gruczołów łojowych, kolonizacji bakteriami Cutibacterium acnes oraz skłonności hormonalnych i genetycznych. Epidemiologicznie trądzik dotyczy nawet 80% nastolatków i znacznej części dorosłych kobiet, zwłaszcza z zaburzeniami hormonalnymi. Czynniki ryzyka obejmują okres dojrzewania, wahania hormonalne, stres, nieprawidłową dietę i stosowanie niektórych leków. Wyróżniamy kilka rodzajów trądziku: trądzik zaskórnikowy, gdzie dominują zamknięte i otwarte zaskórniki; trądzik grudkowo-krostkowy z widocznymi stanami zapalnymi; trądzik ropowiczy z głębokimi, bolesnymi zmianami; trądzik skupiony z licznymi guzami i torbielami; trądzik bliznowcowy z bliznowaceniem i powstającymi keloidami; trądzik różowaty, inny typ występujący u dorosłych, związany z nadreaktywnością naczyń. Objawy typowe to wykwity skórne i przetłuszczająca się skóra, natomiast nietypowe mogą obejmować rozległe zapalenia i powikłania bliznowe. Diagnostyka opiera się na ocenie dermatologicznej, w ciężkich przypadkach wykonuje się dodatkowe badania hormonalne. Rozpoznanie różnicowe obejmuje zapalenia skóry innego pochodzenia, infekcje grzybicze, trądzik różowaty niezapalny. Leczenie zależy od rodzaju – w łagodnych stosuje się środki miejscowe jak retinoidy, nadtlenek benzoilu czy kwas azelainowy, w średnio ciężkich antybiotyki miejscowe i doustne, a w ciężkich przypadkach izotretynoinę i hormonalne środki regulujące. Niefarmakologiczne metody obejmują dietę ubogą w cukry proste, odpowiednią higienę skóry, unikanie nadmiernego opalania i stosowanie dermokosmetyków. Rehabilitacja po trądziku obejmuje leczenie blizn, np. laseroterapię, peelingi chemiczne czy mezoterapię igłową. Rokowanie zależy od rodzaju i stopnia trądziku – w wielu przypadkach możliwe jest całkowite wyleczenie, choć u części pacjentów pozostają blizny. Profilaktyka pierwotna polega na dbaniu o higienę skóry, kontrolowaniu diety i hormonów. Najczęściej pacjenci pytają, czy trądzik można wyleczyć na stałe – odpowiedź zależy od jego typu, a dermatologia dysponuje dziś skutecznymi metodami terapii i poradnictwem wspierającym.
