Ruszczyk kolczasty to zioło o ugruntowanej pozycji w medycynie naturalnej i farmakoterapii wspierającej leczenie chorób żylnych. Roślina ta pochodzi z rejonu basenu Morza Śródziemnego i od wieków stosowana była jako środek poprawiający krążenie i wzmacniający naczynia krwionośne. Surowcem zielarskim są kłącza i korzenie ruszczyka, zawierające aktywne saponiny steroidowe, głównie ruskogeninę i neoruskogeninę, które odpowiadają za jego działanie angioprotekcyjne i przeciwzapalne. Charakterystyka ruszczyka wskazuje, że zwiększa on napięcie naczyń krwionośnych, zmniejsza ich przepuszczalność i poprawia powrót żylny, co odgrywa kluczową rolę w profilaktyce i leczeniu przewlekłej niewydolności żylnej, żylaków kończyn dolnych, hemoroidów oraz obrzęków. Typowe objawy, które wskazują na zasadność jego stosowania, to uczucie ciężkości nóg, opuchlizna kostek, ból i zmęczenie kończyn, nocne skurcze, żylaki widoczne pod skórą oraz tendencja do powstawania siniaków. Diagnostyka chorób żylnych obejmuje badania ultrasonograficzne dopplerowskie, wywiad lekarski i analizę czynników ryzyka, takich jak brak aktywności fizycznej, nadwaga lub predyspozycje genetyczne. Leczenie farmakologiczne przewlekłej niewydolności żylnej polega na stosowaniu flebotoników i leków przeciwzakrzepowych, a ruszczyk stanowi naturalne wsparcie terapii. Jest dostępny w formie kapsułek, tabletek i maści stosowanych miejscowo. Rokowania pacjentów są dobre, gdy wdrożona jest odpowiednia terapia skojarzona, uwzględniająca aktywność fizyczną, unikanie długiego stania i stosowanie pończoch uciskowych. Powikłania stosowania ruszczyka są rzadkie, jednak przy nadmiernym spożyciu mogą pojawić się reakcje alergiczne i dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Profilaktyka polega na regularnym stosowaniu preparatów z ruszczykiem, szczególnie u osób podatnych na zaburzenia krążenia, oraz na prowadzeniu zdrowego stylu życia obejmującego prawidłową masę ciała, ruch i dietę bogatą w antyoksydanty.
