Telefony zaufania są nieocenionym narzędziem wsparcia dla osób znajdujących się w kryzysie psychicznym, doświadczających samotności, depresji, lęków czy myśli samobójczych. Historia telefonów zaufania sięga połowy XX wieku, kiedy uruchomiono pierwsze linie pomocowe oferujące anonimową i bezpłatną pomoc psychologiczną na odległość. Celem tych usług jest szybkie udzielenie wsparcia emocjonalnego, zmniejszenie poczucia izolacji i nakierowanie osoby potrzebującej na dalszą profesjonalną pomoc. Telefony zaufania adresowane są do szerokiego grona użytkowników – dorosłych, młodzieży, osób w kryzysie, zarówno tych z zaburzeniami psychicznymi, jak i doświadczających życiowych trudności. Główne przyczyny kontaktów to samotność, stres, problemy rodzinne, przemoc domowa, bezrobocie, choroby, a także kryzysy egzystencjalne. Objawy problemów psychicznych, które mogą być zgłaszane podczas rozmów, obejmują myśli samobójcze, obniżony nastrój, bezsenność, lęki i poczucie beznadziejności. Badania pokazują, że interwencja poprzez telefon zaufania może znacznie obniżyć ryzyko samobójstwa i poprawić kondycję psychiczną dzwoniących. Diagnostyka to przede wszystkim ocena natychmiastowej sytuacji emocjonalnej i ryzyka zachowań autoagresywnych. Różnicowanie obejmuje rozpoznane zaburzenia psychiczne, ale także sytuacje kryzysowe i chwilowe załamania. Pomoc polega na aktywnym słuchaniu, udzielaniu wsparcia emocjonalnego, kierowaniu do dalszej pomocy i informowaniu o dostępnych placówkach. Rehabilitacja psychiczna po kryzysie korzysta z dalszej terapii, grup wsparcia oraz działań profilaktycznych. Profilaktyka kryzysów psychicznych polega na edukacji społecznej, normalizacji rozmowy o problemach psychicznych i dostępności telefonów zaufania. Rokowanie dla osób korzystających z tych usług jest dobre, szczególnie dzięki szybkiemu dostępowi do pomocy i zmniejszeniu izolacji emocjonalnej. W praktyce istotne jest, aby każdy, kto doświadcza kryzysu, wiedział, że może zadzwonić, być wysłuchanym i otrzymać wsparcie anonimowo oraz bezpłatnie. Nowoczesne technologie pozwalają na rozszerzenie oferty pomocy o czaty internetowe, aplikacje i wideorozmowy, co zwiększa dostępność dla młodszych pokoleń. Oprócz telefonów zaufania, działają niezależne linie dla osób z różnymi problemami, m.in. dla młodzieży, osób starszych, osób doświadczających przemocy czy uzależnień, co pozwala dopasować wsparcie do indywidualnych potrzeb.
