Ugryzienie kleszcza to powszechny problem zdrowotny, szczególnie w okresie wiosenno-letnim, kiedy aktywność tych pasożytów jest największa. Kleszcze przenoszą różne choroby zakaźne, takie jak borelioza, kleszczowe zapalenie mózgu czy anaplazmoza, dlatego szybkie i prawidłowe postępowanie po ugryzieniu jest kluczowe dla zapobiegania poważnym powikłaniom. Kleszcz przenosi się na ciało człowieka podczas kontaktu z roślinnością w lesie, na łące czy w zaroślach, często w miejscach, gdzie skóra jest cieńsza i mocno ukrwiona. Po ugryzieniu kleszcza należy przede wszystkim jak najszybciej usunąć pasożyta – im szybciej, tym mniejsze ryzyko zakażenia. Usuwanie powinno odbywać się metodą mechaniczną, używając pęsety lub specjalnego haczyka do chwytania kleszczy, chwytając kleszcza możliwie jak najbliżej skóry i wyciągając go powoli i równomiernie bez skręcania czy zgniatania. Nie zaleca się smarowania kleszcza tłuszczem, spirytusem ani rozgrzewania metodami domowymi, które mogą spowodować wyrzucenie przez pasożyta zakażonej śliny do rany. Po usunięciu miejsca wkłucia należy zdezynfekować skórę, najlepiej środkiem antyseptycznym, a kleszcza można zachować w szczelnym pojemniku do okazyjnej kontroli przez lekarza. Jeżeli w ciągu kilku dni do kilku tygodni w miejscu ugryzienia pojawi się rumień wędrujący – charakterystyczna czerwona opaska powiększająca się wokół rany – to jest to symptom wczesnej boreliozy i konieczność pilnej konsultacji z lekarzem. Diagnostyka obejmuje badania serologiczne oraz ocenę kliniczną, ponieważ w początkowej fazie testy mogą nie wykazywać obecności przeciwciał. Leczenie ugryzienia kleszcza bez objawów zakażenia często ogranicza się do obserwacji i profilaktyki, ale w niektórych przypadkach lekarz może zalecić podanie antybiotyku na wczesnym etapie, aby zapobiec boreliozie. W przypadku rozpoznania boreliozy stosuje się antybiotykoterapię doustną bądź dożylną, zwykle przez okres kilku tygodni, natomiast kleszczowe zapalenie mózgu wymaga specjalistycznej opieki neurologicznej i nie poddaje się leczeniu antybiotykami, gdyż jest chorobą wirusową. Profilaktyka obejmuje stosowanie środków odstraszających kleszcze, odpowiednią odzież podczas wypraw na łono natury oraz rutynowe samokontrole skóry po powrocie. Rokowanie po ugryzieniu kleszcza jest dobre przy szybkim usunięciu pasażera i wczesnym rozpoznaniu ewentualnej infekcji. Pacjenci powinni pilnie zgłaszać się do lekarza w przypadku pojawienia się objawów takich jak gorączka, bóle mięśni, osłabienie, powiększenie węzłów chłonnych czy charakterystyczny rumień. Nowoczesne metody diagnostyczne i wysokiej jakości terapie antybiotykowe znacznie zmniejszają ryzyko powikłań, a edukacja społeczeństwa jest kluczowym elementem profilaktyki. Podsumowując, ugryzienie kleszcza wymaga szybkiego usunięcia pasożyta, obserwacji objawów oraz w razie potrzeby skutecznego leczenia przeciwbakteryjnego i neurologicznego.
