Zapalenie dróg moczowych to jedno z najczęściej występujących zakażeń bakteryjnych u ludzi, szczególnie u kobiet, które ze względu na anatomiczną budowę układu moczowego są bardziej narażone na ten problem. Najczęściej wywoływane jest przez bakterie Escherichia coli, które dostają się do pęcherza i wywołują stan zapalny objawiający się bólem i pieczeniem przy oddawaniu moczu, częstomoczem, uczuciem niepełnego opróżnienia pęcherza, a czasem również gorączką czy bólem w okolicy lędźwiowej. Wczesna diagnostyka opiera się na badaniu ogólnym moczu, posiewie moczu oraz ocenie objawów klinicznych. Różnicowanie obejmuje inne infekcje intymne, kamicę moczową czy choroby nerek. Standardowe leczenie to antybiotykoterapia oraz leki przeciwzapalne i przeciwbólowe, jednak coraz częściej mówi się o wspomaganiu terapii naturalnymi metodami. Fitoterapia, czyli leczenie ziołami, od wieków znajduje zastosowanie w chorobach układu moczowego i jest ceniona za swoje właściwości moczopędne, przeciwbakteryjne i osłaniające błony śluzowe. Do ziół najczęściej stosowanych w zapaleniu dróg moczowych należą liść brzozy, nawłoć pospolita, pokrzywa, skrzyp polny, żurawina oraz mniszek lekarski. Żurawina zawiera proantocyjanidyny, które utrudniają bakteriom przyczepianie się do ścian pęcherza i zmniejszają ryzyko nawrotów zakażeń. Skrzyp polny i brzoza działają moczopędnie, wspomagają wypłukiwanie drobnoustrojów z dróg moczowych, a nawłoć pospolita ma działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Pokrzywa dodatkowo wspiera oczyszczanie organizmu z toksyn. Zioła stosuje się w formie naparów, tabletek, kapsułek lub soków. Niefarmakologiczne metody wsparcia obejmują także picie dużej ilości wody, unikanie wychłodzenia i stosowanie odpowiedniej higieny intymnej. Rehabilitacja po ostrym zakażeniu to regularne badania kontrolne moczu, wzmacnianie odporności organizmu i stosowanie profilaktycznych preparatów ziołowych. Profilaktyka wtórna polega na stosowaniu kuracji wspierających odporność układu moczowego u osób z nawracającymi infekcjami. Rokowanie przy szybkiej interwencji jest bardzo dobre, natomiast nieleczone lub nawracające infekcje mogą prowadzić do zapalenia nerek i poważnych powikłań. Profilaktyka pierwotna obejmuje dbanie o higienę, picie dużej ilości płynów, unikanie długotrwałego wstrzymywania moczu oraz stosowanie bielizny przepuszczającej powietrze. Pacjenci często pytają, czy same zioła wystarczą do wyleczenia zapalenia dróg moczowych – odpowiedź brzmi, że zioła są wsparciem terapii, ale przy ostrym zakażeniu nie zastąpią antybiotyku. Nowoczesne badania potwierdzają jednak skuteczność fitoterapii w profilaktyce nawrotów jako uzupełnienie leczenia farmakologicznego, a także podkreślają rolę probiotyków w odbudowie mikroflory dróg moczowych.
