Złamanie Collesa to jedno z najczęstszych złamań kości nadgarstka, polegające na pęknięciu dalszej części kości promieniowej z typowym przemieszczeniem grzbietowym fragmentu kostnego. Zostało opisane przez irlandzkiego chirurga Abrahama Collesa w XIX wieku i często występuje w wyniku upadku na wyprostowaną rękę. Epidemiologia pokazuje, że uraz ten dotyczy przede wszystkim osób w podeszłym wieku, zwłaszcza kobiet z osteoporozą, ale może wystąpić również u osób aktywnych fizycznie. Przyczyną jest nagły, duży nacisk na nadgarstek podczas upadku, co powoduje mechaniczne uszkodzenie kości. Czynniki ryzyka obejmują osteoporozę, wiek podeszły, niską aktywność fizyczną, a także wcześniejsze urazy. Objawy widoczne są natychmiast: ból, obrzęk, ograniczenie ruchomości, deformacja nadgarstka z charakterystycznym „widełkowatym” kształtem oraz trudności w chwytaniu przedmiotów. Przebieg zwykle wymaga leczenia chirurgicznego lub zachowawczego, w zależności od stopnia przemieszczenia i ogólnego stanu pacjenta. Powikłania mogą obejmować zaburzenia czucia, sztywność stawu, zespół ciasnoty przedziałów czy przewlekły ból. Diagnostyka opiera się głównie na badaniu RTG nadgarstka oraz badaniu klinicznym. Rozpoznanie różnicowe obejmuje m.in. zwichnięcia i złamania innych kości nadgarstka. Leczenie farmakologiczne polega na stosowaniu leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Niefarmakologiczne metody to unieruchomienie w gipsie, a następnie fizjoterapia obejmująca ćwiczenia zakresu ruchu, wzmacnianie mięśni oraz terapię manualną. Rehabilitacja jest kluczowa dla odzyskania pełnej funkcji nadgarstka i ograniczenia ryzyka powikłań. Profilaktyka wtórna to przede wszystkim leczenie osteoporozy i unikanie upadków. Rokowanie jest dobre przy prawidłowym leczeniu, ale długotrwała rehabilitacja jest konieczna. Profilaktyka pierwotna obejmuje dbanie o odpowiednią densytometrię kości, zdrowy styl życia i utrzymanie sprawności fizycznej. Praktyczne wskazówki dla pacjentów to zachowanie ostrożności podczas aktywności fizycznej, natychmiastowa konsultacja medyczna po urazie oraz systematyczne ćwiczenia rehabilitacyjne zalecane przez specjalistę. Nowoczesne podejścia terapeutyczne analizują zastosowanie biotechnologii w leczeniu złamań oraz zaawansowane metody fizjoterapii, które przyspieszają regenerację.
